Privacyverklaring
Christian Levie Christian Levie, deputy managing director Econocom Lease
Tekst
Peter Ooms

Circulaire economie heeft leasing nodig

2 oktober 2019
Voor ons is het heel belangrijk om alle risico’s goed in kaart te brengen
In een economie gericht op een zuinig gebruik van grondstoffen en energie zal de leasingsector een belangrijke rol spelen als integrator tussen financiers, fabrikanten en gebruikers. De aanpak uit de IT-sector kan als voorbeeld dienen.

Opsplitsing leegstandrisico is wenselijk

In een economie gericht op een zuinig gebruik van grondstoffen en energie zal de leasingsector een belangrijke rol spelen als integrator tussen financiers, fabrikanten en gebruikers. De aanpak uit de IT-sector geldt als voorbeeld.

Gebruiken in plaats van kopen: dat is de nieuwe tendens in verlichting, meubelen, matrassen, gereedschap, mobiliteit en andere sectoren. Consumenten en bedrijven willen in bepaalde omstandigheden liever niet meer een product bezitten, maar alleen betalen voor het gebruik ervan. Een goed voorbeeld zijn de deelfietsen en -steps die nu in alle steden opduiken. De gebruikers kopen die niet, maar betalen een kleine som voor de korte tijd dat ze ermee rijden. Terwijl bij een traditionele verkoop het geld vrijwel meteen binnenkomt, betalen de gebruikers nu kleine sommen. De terugverdientijd is dan veel langer.

Rekenen op partners

De aanbieders kunnen niet anders dan een heel ander zakelijk model hanteren. Het eigenaarschap van de fietsen is een bijzonder gegeven. Jonge bedrijfjes en start-ups hebben niet het kapitaal om dergelijke zware investeringen te doen en ze rekenen op partners om dat voor hen te regelen. “Zo ondersteunt Econocom een bedrijf dat elektrische deelfietsen aanbiedt in Brussel. Dat bedrijf, Billy Bikes, betaalt ons voor het gebruik van die fietsen. Zelf dragen wij het eigenaarschap van de tweewielers weer af aan de leasingafdelingen van de grote financiële spelers. Als dusdanig zijn wij de integrator tussen de financiële instellingen, de fietsenfabrikant en de uitbater van de dienst”, zegt Christian Levie, deputy managing director van Econocom Lease en lid van de raad van bestuur van de Belgische Leasevereniging (BLV).

IT-apparatuur

Econocom is al meer dan veertig jaar actief in het ter beschikking stellen van computerapparatuur voor bedrijven en andere organisaties. Dat is een mature markt met verschillende aanbieders en dienstverleners. “Voor ons is het heel belangrijk om alle mogelijke risico’s goed in kaart te brengen en aan te pakken. Tegen wanbetaling kunnen we ons indekken met een kredietverzekering. Daarnaast blijft er altijd onzekerheid bestaan over de restwaarde van een computer nadat die weer is ingeleverd. Hiervoor hebben wij een netwerk van brokers, opkopers en andere partners aan wie we de tweedehandse computers weer verkopen aan een voorspelbare prijs.”

In sectoren waar de leaseoplossing al goed is ingeburgerd (IT, bedrijfswagens, vliegtuigmotoren) heerst een zekere stabiliteit in verkoop van gebruikte goederen en gehanteerde prijzen. Er zijn ook telkens een aantal dienstverleners die een stukje van de oplossing aanbieden. Wanneer het concept in nieuwe sectoren geïntroduceerd wordt, zijn die er nog niet. Dat brengt een stuk financiële onzekerheid met zich mee. Ook de ervaren leasebedrijven hebben niet meteen een oplossing voor nieuwsoortige risico’s.

Leegstandrisico

Gebruikers verkiezen vaak een oplossing waarbij ze alleen betalen voor het effectieve gebruik van een toestel of machine. Zo kan een industrieel bedrijf de productiemachine betalen op een variabele basis, namelijk het aantal afgewerkte goederen dat elke dag geproduceerd wordt. Voor de leasepartner is dat een probleem: wanneer de fabriek niet produceert, zal ze ook niet betalen. “Dat noemen we het leegstandrisico. De eigenaar die de machine ter beschikking stelt, ontvangt dan geen geld om zijn investering terug te verdienen. Een oplossing ligt niet voor de hand. Ik denk dat we in het algemeen moeten streven naar samenwerking tussen meerdere partijen die elk een stukje risico op zich nemen. Die opsplitsing is dan wel wenselijk, maar in een aantal gevallen is ze nu nog verboden en daarom onmogelijk. Grote investeerders – zoals de Participatiemaatschappij Vlaanderen – mogen geen leegstand garanderen. Ook de regeling rond het waarborgbeheer toont beperkingen. Om die reden stelt de Belgische Leasevereniging – deel van Febelfin – een aantal aanpassingen aan de wet voor die een ruimere toepassing van leasing mogelijk maken. Op die manier kan leasing ook meer ondersteuning bieden voor de circulaire economie.”

As-a-serviceaanbieder: niet noodzakelijk eigenaar, wél verantwoordelijk

In de huidige maatschappij is de economie in overgrote mate lineair: neem de grondstoffen, maak het product en gooi het weg na gebruik. Hergebruik van grondstoffen is niet meer dan een mogelijkheid achteraf.

Bij het ontwikkelen, produceren of gebruiken van goederen wordt er nog te weinig rekening mee gehouden dat de materialen schaars zijn of hergebruikt kunnen worden. Bij slechts twee procent van de producten is er sprake van een circulaire economie, waarbij producten volledig gerecycleerd worden om de onderdelen en de grondstoffen te hergebruiken.

Pay per use wint veld

Al sinds het verslag van de Club van Rome in 1972 is duidelijk dat de lineaire economie regelrecht op grote tekorten aan grondstoffen afstevent. Bovendien rapporteren de VN dat vijftig procent van de wereldwijde emissies van broeikasgassen door het delven en verwerken van ertsen en mineralen veroorzaakt worden. De circulaire economie legt de nadruk op hergebruik en recyclage en zet in op het gebruiken van producten in plaats van ze te bezitten. De deeleconomie is daarin een belangrijk principe. Ook pay per use wint veld als concept, waarbij de fabrikant verantwoordelijk blijft voor het product en dus de levensloop helemaal kan monitoren. In die context wordt een behandeling voor het einde van de levenscyclus, hergebruik van onderdelen en recyclage van grondstoffen, een haalbaardere kaart.

Taken beter verdelen

Econocom geeft aan dat een as-a-serviceaanbieder niet noodzakelijk eigenaar hoeft te blijven van het product, met alle negatieve consequenties op de balans, schuldgraad, enzovoort. De aanbieder is dan wel geen eigenaar, hij blijft wel verantwoordelijk. Door samen te werken met een leasepartner komt een betere verdeling van taken tot stand. De leasemaatschappij wordt eigenaar gedurende de gebruiksduur, neemt facturatie, incasso, debiteurenrisico over. De leverancier van de as-a-serviceoplossing wordt ontzorgd van de financiële en administratieve lasten, maar houdt toch controle op de activa dankzij de terugkoopoptie op het einde van hun levenscyclus.