Kredietprofessionals zetten zich schrap

We weten niet van alle klanten hoe zij de crisis doormaken

De klant ondersteunen, betekent in de praktijk meestal het voeren van een gedoogbeleid. Dat gaat van langere betaaltermijnen tot tijdelijk laattijdige betalingen. Het kan een verantwoorde beslissing zijn, mits de economie positieve tekenen vertoont en er een goed inzicht is in de financiële toestand van de klant.

‘Ik wense u een jaar dat blank en blijde is, een jaar dat ….’ Ja, wat mogen we dit jaar wensen en verwachten? Algemeen wordt aangenomen dat er wel wat op ons afkomt. Een eerste faillissementengolf werd al voorspeld na de vorige zomer. Toen die zich niet voordeed, dachten waarnemers dat de golf zou verschuiven naar het einde van het jaar. Het opnieuw uitblijven ervan is vooral te verklaren door de coronasteunmaatregelen van de overheid, die dus effectief blijken. Het ziet er zelfs naar uit dat het aantal faillissementen in 2020 lager zal liggen dan het jaar voordien. Is dit afstel of uitstel?

Opnieuw zijn er voorspellingen: de grote golf zal aanvatten in maart, april dit jaar. Er zijn parallellen te trekken met de crisis van 2009. Daaruit leren we dat de weerslag tijd neemt en nog jaren kan aanslepen.

Handelsinformatieverstrekkers berekenen ons voor welke bedrijven crisisgevoelig én eventueel financieel zwakker zijn. Dat doen ook de kredietverzekeraars, wat meteen hun aanhoudend risicoavers gedrag verklaart. Banken zijn karig met krediet en vervangen het waar mogelijk door voorschotten met overheidswaarborg. Dit alles doet zich aanhoudend voor, niet in één grote schokbeweging. Je zou het een sluipende credit crunch kunnen noemen.

Na de crisis van 2009 was er ook een – weliswaar bruuske – credit crunch. Toen hernam de economie sterk gedurende het daaropvolgende jaar. Dit had tot gevolg dat de voorraden opnieuw aangevuld werden. Gestegen omzet betekent stijgende openstaande klantenvorderingen, kortom een stijgende werkkapitaalbehoefte. Klanten deden toen noodgedwongen beroep op extra leverancierskrediet. Dat werd soms gegeven als strategische en economisch verantwoorde beslissing.

Hier loert mogelijk gevaar. Het vermoeden bestaat dat het copy-paste wordt van dit scenario. Wellicht zullen bedrijven opnieuw beroep doen op meer leverancierskrediet. Als verzekeraars en banken niet volgen, komt de beslissing op de schouders van de kredietprofessional. Dat houdt een extra risico in. We weten niet van alle klanten hoe zij de crisis doormaken en hun cijfers van het boekjaar 2019 zijn nog maar recent beschikbaar. Het belang van goede expertise in kredietrisicobeheer kan niet beter worden aangetoond. Het is ook nu weer aan de bedrijven om hierin te investeren.

Meer ondersteuning betekent in de praktijk meestal het voeren van een gedoogbeleid. Dat gaat van langere betaaltermijnen tot tijdelijk laattijdige betalingen . Zo’n beleid moet goed overwogen worden. Het kan een verantwoorde beslissing zijn, mits de economie positieve tekenen vertoont en er een goed inzicht is in de financiële toestand van de klant. Dezelfde vraag leefde al bij het begin van de crisis. Toen ontbraken heel wat elementen om goed te oordelen. Achteraf bleek de gevraagde steun vaak opportunistisch en meestal niet echt nodig, want de werkkapitaalbehoefte was net heel laag.

Wat we met z’n allen in de gaten moeten houden, is de afhankelijkheid van de steunmaatregelen en hoeveel financiële reserve de klant had. Straks doen de handelsrechtbanken opnieuw hun werk. De gewaarborgde kredietverzekeringen en/of -leningen komen ooit op hun vervaldag. Hoe krijgen we daar zicht op? Welke signalen tellen nu? Opnieuw wordt de professionaliteit van de kredietmanager serieus op de proef gesteld.