Het Rekenhof stelde vast dat, ondanks een stijgende subsidiëring, de voorspelde efficiëntiewinsten van de reorganisatie van het nieuw Agentschap Integratie en Inburgering niet zijn gehaald, o.a. door onrealistische aannames in het financieel plan.
Bovendien is het financieringsmodel van het agentschap een stabiele dotatie die niet is aangepast aan de sterk fluctuerende werklast. De herstructureringskosten belopen geen 5,5 miljoen euro, maar 12,5 miljoen euro. Het Rekenhof onderzocht de reorganisatie van de integratie- en inburgeringssector. Bestaande organisaties werden in 2015 samengevoegd tot het nieuwe Agentschap Integratie en Inburgering.
De Vlaamse Regering gaf met een conceptnota in 2011 de aanzet voor een reorganisatie van de integratie- en inburgeringssector. Die reorganisatie zou de doelmatigheid van het aanbod, alsook de efficiëntie en de effectiviteit van de sector verhogen. Onderdeel ervan was de samenvoeging van de bestaande gesubsidieerde organisaties (onthaalbureaus, integratiecentra en sociaal tolk- en vertaaldiensten) in het nieuwe Agentschap Integratie en Inburgering (AgII).
In 2015 kantelden vijftien organisaties in het AgII in, gevolgd door vijf Huizen van het Nederlands. Het Rekenhof ging na of het agentschap de verwachte efficiëntiewinsten realiseerde. Het onderzocht ook de onderbouwing van de herstructurering die het AgII op 2 oktober 2017 aankondigde.
De voorspelde efficiëntiewinsten zijn niet gehaald. Het voor het Agentschap Integratie en Inburgering opgestelde financieel plan van 2012 voorzag in de eerste drie boekjaren een gecumuleerde bedrijfseconomische winst van 2,9 miljoen euro. Over de jaren 2015-2017 leed het AgII echter een bedrijfseconomisch verlies van 7,4 miljoen euro, ondanks een stijgende subsidiëring. De aannames in het financieel plan bleken te optimistisch en onvolledig. Daarnaast hadden onvoorziene evoluties een aanzienlijke invloed op de operationele en financiële werking van het AgII, zoals het uitstel van de personeelsafslanking en de extra kosten verbonden aan de harmonisering van de arbeidsvoorwaarden en aan de invoering van de nieuwe functiekwalificatie.
Het Agentschap Integratie en Inburgering kende de afgelopen jaren een sterk variabele werklast. De aantallen inburgeraars, zowel vluchtelingen als anderen, fluctueerden sterk. Het financieringsmodel v is niet aangepast aan dergelijke fluctuaties.
Voor zijn herstructurering vertrok het AgII niet van een inschatting van de werkelijke personeelsbehoeften, maar van het beschikbare budget. Daarbij berekende het agentschap dat het met zijn basisdotatie maximaal 537 voltijdse equivalenten kon financieren. Tijdens de asielcrisis sloot het AgII arbeidscontracten voor onbepaalde duur voor tijdelijke opdrachten, die het achteraf moest verbreken en waarvoor het ontslagvergoedingen moest betalen.
De herstructureringskosten zijn bovendien aanzienlijk groter dan wat het Agentschap Integratie en Inburgering initieel aan het parlement meedeelde. Over de periode 2018-2021 zullen die kosten 12,5 miljoen euro belopen, in plaats van het eenmalige bedrag van 5,5 miljoen euro in 2018.
Reactie van de minister
De Vlaamse minister van Inburgering meldde op 14 februari 2020 dat hij geen opmerkingen had bij het verslag.
Verdoe jij ook te veel tijd met het opvolgen van alle nieuwtjes in je feed? No worries, wij verzamelen alles wat nieuw is in de finance wereld. Al die nieuwtjes komen wekelijks in jouw mailbox terecht.
