Privacyverklaring

Onderzoek AMS nuanceert ontslaggolf na coronacrisis

24 april 2020
Tekst
Jo Cobbaut

Ondanks de negatieve berichten over nakende werkloosheid ten gevolge van de coronacrisis, bleven opvallend veel organisaties in de eerste helft van april op zoek naar nieuw talent.

Dat concluderen de onderzoeksters Kathleen Vangronsvelt en Ans De Vos uit een enquête bij 1.241 bedrijfsleiders en hr-managers van Antwerp Management School, het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO - FEB) en HRPro.be. Ze deden o.m. een beroep op de community van HRmagazine.

  • 40% zet geplande aanwervingen gewoon verder, of breidt ze zelfs uit.
  • 20% werft nog aan, zij het minder dan voorzien.

Belangrijke kanttekening is wel dat deze cijfers niet opgaan voor de kleine bedrijven met minder dan tien 10 werknemers. Hier voerde 70 procent een aanwervingsstop door.

Geen hoge ontslagintenties

De enquête werd afgenomen tussen 3 en 18 april. Op het moment van de bevraging draaide

  • 36,5% op minder dan de helft van het normale activiteitsniveau;
  • 26,9% rapporteerde een activiteitsniveau tussen de 50 en 75%;
  • 36,6% zat op een activiteitsniveau boven de 75%.

Negen op de tien respondenten stellen de continuïteit van de organisatie na de coronacrisis niet in vraag.

Ook de ontslagintenties zijn niet bijzonder hoog. Slechts 13% acht het waarschijnlijk dat mensen zullen moeten vertrekken; voor 3% is dat zeer waarschijnlijk. Hier is niet de bedrijfsgrootte, maar wel de huidige activiteitsgraad zeer bepalend. Waar er vandaag minder gewerkt wordt, is men beduidend minder optimistisch over de continuïteit van organisatie en medewerkers.

Loopbanen na de coronacrisis

Wat wel in vraag gesteld wordt, is de manier waarop men in organisaties naar loopbanen kijkt. Meer dan de helft van de organisaties behorende tot de risico-activiteiten (bv. kunst, toerisme, horeca) acht het waarschijnlijk dat de loopbanen in hun organisatie er na de crisis heel anders zullen uitzien.

Het wordt eens temeer duidelijk dat jobzekerheid en voorspelbare loopbaanpaden een zaak van het verleden zijn, meent prof. dr. Ans De Vos van de Antwerp Management School: “Het is belangrijk dat het arbeidsmarktbeleid bij de relance maximaal inzet op het versterken van inzetbaarheid van werknemers. Enkel op die manier kan loopbaanzekerheid worden gecreëerd. Maar ook voor de bedrijven zelf betekent dit dat zij anders moeten gaan nadenken over hun loopbaanbeleid.”

Arbeidskrachten delen

Slechts 7,3% geeft aan dat zij momenteel werknemers tewerkstellen in een ander bedrijf waar de vraag naar extra arbeidskrachten hoog is, terwijl 9,9% tijdelijk een beroep doet op extra arbeidskrachten om het werk gedaan te krijgen.

“In een flexibel loopbaanbeleid zal het ook in de toekomst interessant zijn om fluctuaties in capaciteitsbehoeften snel op te vangen zonder de loopbaanzekerheid van werknemers in het gedrang te brengen”, zo observeert Ans De Vos.

Thuiswerk

Bijna 4 op de 5 bedrijfsleiders en hr-professionals voorzien een stijging in het thuiswerk na de coronacrisis (78,4%).

Ook binnen de groep bedrijven (37,4%) waar er voor de crisis geen thuiswerk was, geeft slechts 6% aan dit niet te overwegen na de crisis. Hoe dat dan precies in zijn werk zal gaan na de relance, is nog koffiedik kijken. Dr. Kathleen Vangronsvelt (AMS): “Bedrijven die vroeger geen thuiswerk wilden, beseffen nu dat thuiswerk onomkeerbaar is. Maar dat het na de crisis allemaal vanzelf zal gaan, is ook een utopie.”

De technologische middelen bleken zelden een probleem. Maar 60% van de respondenten geeft aan dat bezorgdheden van medewerkers over hun thuiswerk in hun organisatie vandaag niet actief opgevolgd worden.

Bovendien maakt één op de drie zich zorgen over de verbondenheid met collega’s en organisatie. “Zodra mensen meer dan twee dagen per week thuis werken, verliezen ze de connectie met collega’s en bedrijf”, zegt Kathleen Vangronsvelt.

Mentale gezondheid

Vooral in de risico- en de cruciale sectoren maken heel wat bedrijfsleiders en hr-professionals zich zorgen over de mentale gezondheid van hun medewerkers na de crisis: 44% van de respondenten uit risicosectoren en 37% uit de cruciale sectoren verwacht na de crisis een verhoogde uitval van werknemers omwille van stress.

“We kijken met zijn allen uit naar de periode na de crisis. Naar het weerzien – in levende lijve- met de collega’s, de gesprekken tijdens de lunch, het comfort van de werkplek. Hier onvoorbereid aan beginnen, in de hoop dat alles vanzelf goed komt, zou echter naïef zijn”, waarschuwt Kathleen Vangronsvelt.

Hr-verantwoordelijken en bedrijfsleiders zullen bij de heropstart belangrijke beslissingen moeten nemen over hun personeelsbestand, maar ook over hun interne arbeidsorganisatie. De manier waarop dit gebeurt, zal belangrijke gevolgen hebben voor de weerbaarheid van diegenen die hun job verliezen én voor diegenen die blijven. Beleid, sector en sociale partners die de handen in elkaar slaan, zijn onontbeerlijk.

Webinar

Dit onderzoek kwam tot stand dankzij een samenwerking tussen het expertisecentrum Next Generation Work van Antwerp Management School, VBO - FEB en HRPro.be en werd mede mogelijk gemaakt door Bpact/Indiville, SD Worx en HR Magazine.

Op donderdag 30 april worden de resultaten en hun implicaties voor een toekomstgericht hr-beleid toegelicht tijdens een webinar over ‘De impact van COVID-19 op het menselijk kapitaal van organisaties’. Registreren