Het aantal kleine en middelgrote bedrijven dat een zekere mate van kredietbelemmering ervaart, zit al geruime tijd in de lift. De Nationale Bank van België bevestigt deze trend en verwijst onder meer naar de gestegen rente. Ondernemer Steven Van den Berghe zocht en vond een oplossing, onder meer via de Participatiemaatschappij Vlaanderen (PMV).
Uit een enquête van de Nationale Bank van de eerste helft van dit jaar, blijkt dat de perceptie van bedrijfsleiders over de algemene toekenningsvoorwaarden voor bankkrediet relatief verslechterd is ten opzichte van eind vorig jaar. Van de ondernemingen uit de verwerkende nijverheid, de bouwnijverheid en de diensten aan ondernemingen beschouwde amper 6,4 procent de toekenningsvoorwaarden voor nieuwe bankkredieten als gunstig, terwijl 26,6 procent van hen ze ongunstig achtte.
De vier Belgische grootbanken bevestigen zelf ook dat ze hun kredietverleningscriteria voor de ondernemingen, vooral voor de kmo’s, hebben aangescherpt. Die ontwikkeling is in de hand gewerkt door de perceptie van de banken over de risico’s verbonden aan de vooruitzichten voor de algemene economische bedrijvigheid en die voor sectoren of ondernemingen.
“Banken bieden een doos parasols aan als de zon schijnt, maar aarzelen voor een paraplu.” Die boutade is ook Steven Van den Berghe niet onbekend. Hij is zaakvoerder van het Antwerpse Aveno, wat staat voor ‘Alle vetten en oliën’. Het bedrijf werd twintig jaar geleden opgericht. Het parcours dat Aveno sindsdien aflegde, is – zoals Van den Berghe het zelf omschrijft – woelig. “We hebben een overname gerealiseerd, een bedrijfsbrand meegemaakt en verhuisden naar een gloednieuw pand. Vandaag zitten we in iets rustiger vaarwater, al is ook dat weer relatief”, glimlacht de 45-jarige zaakvoerder.
Aveno werkt in een typische b2b-omgeving en richt zich op de professionele foodservicemarkt. “Het is een markt van grote volumes en lage marges, en erg kapitaalintensief. Dat betekent dat je goed op de kleintjes moet letten.”
Dat is niet vanzelfsprekend in een omgeving die op z’n zachtst gezegd uitdagend is. “De voorbije tien jaar was er altijd wel iets”, aldus Steven Van den Berghe. “Met covid ging de hele horeca dicht. Dat was een zware dobber voor ons. Net toen die sector weer wat zuurstof kreeg, viel Rusland Oekraïne binnen. Als je dan weet dat het gros van de zonnebloemolie uit Oekraïne komt, weet je wat dat betekent: weer crisis. Eigenlijk was 2023 ons eerste normale jaar in lange tijd.”
En dat laat zijn sporen na. “Ik snap de banken dus wel als ze mijn bedrijf als risicovol omschrijven en bijgevolg op de rem gaan staan voor investeringskrediet. Alleen, er mankeert niets aan ons businessplan. Het zijn steeds die externe factoren die zorgen voor de risico’s.”
Zo’n externe factor bracht Steven Van den Berghe tot bij de Participatiemaatschappij Vlaanderen. PMV is een investeringsmaatschappij van de Vlaamse overheid. In 2014 verwoestte een brand de Nederlandse vestiging van Aveno in Vlaardingen. De productie werd naderhand overgebracht naar de haven van Antwerpen, maar de banken wilden niet mee. “Ik wilde geen extern kapitaal aantrekken, zeker niet in de periode dat de crisis toesloeg. Dan ga ik geen aandelen verkopen aan braderieprijzen. Met de hulp van PMV hebben we dat dossier toch snel kunnen afwerken”, blikt Steven Van den Berghe terug. Banken eisen steeds meer waarborg en het is daar dat PMV op de proppen komt. In de klassieke verhouding tussen ondernemer en bankier kan PMV een waarborg bieden tot 75 procent van het geleende bedrag.
“Zodra die waarborg er was, bleek de bank helemaal anders naar ons verhaal te kijken”, vervolgt Steven Van den Berghe. “Ik denk dat veel ondernemers amper weten wat PMV in dergelijke dossiers kan betekenen. Sommige collega-ondernemers vrezen dat er door die waarborgregeling een rood licht knippert. Het tegendeel is waar. Ik kende PMV enkel van naam. Ik checkte de website en nam telefonisch contact op. Accountmanager Alex De Ridder begreep ons en is sindsdien al jaren mijn contactpersoon.”
Ondernemen is vandaag een pak uitdagender dan voorheen, meent Steven Van den Berghe. “Ik zou vandaag niet graag een startende jonge ondernemer zijn. Ondernemen is altijd moeilijk en lastig, maar het momentum is weer niet positief. Kijk maar naar debacles als Van Hool, of andere bedrijven. De bureaucratie is overal ingeslopen en dossiers bulken van de regelneverij. In ons bedrijf zijn er drie personen die niets anders doen dan papieren invullen, vergunningen en aanvragen regelen, naast al het auditwerk voor klanten en onze certificeringen.”
Tegelijk is de klassieke relatie met de ‘huisbankier’ volledig verdwenen. “Ondernemers worden meteen doorgestuurd naar de businesscenters of hoofdkantoren”, ervaart Steven Van den Berghe. “Die bekijken alles puur op basis van cijfers. De mensen achter die cijfers kent men niet meer.” Van den Berghe heeft nog een tip voor collega-ondernemers. “Ik zorg dat mijn bankrelaties elk kwartaal een update krijgen, met cijfers en slides. Ik leg daarin uit wat we het voorbije kwartaal hebben gedaan, wat de verwachtingen zijn, enzovoort. Daar kruipt wat tijd in, maar ik heb geleerd om proactief te zijn. Als er dan een vraag rond financiering opduikt, liggen het hele plaatje en het trackrecord meteen klaar.”
Grootkeukens, catering, de welzijnssector en restaurants zijn de eindklanten van Aveno. Zij nemen verscheidene soorten oliën af, denk aan soja-, olijf- of koolzaadolie. Voorts produceert het bedrijf smaakmakers, vetten en producten om te koken en te grillen. Met de merknaam Delizio is Aveno een bekende naam in vooral de Europese markt, waar internationale voedingsfabrikanten en grootbakkers de dienst uitmaken. De catalogus telt inmiddels meer dan vijfhonderd referenties. Het bedrijf is goed voor veertigduizend ton producten per jaar. Aveno exporteert een deel van zijn productie ook naar landen als Libanon, Afghanistan of Irak.
Verdoe jij ook te veel tijd met het opvolgen van alle nieuwtjes in je feed? No worries, wij verzamelen alles wat nieuw is in de finance wereld. Al die nieuwtjes komen wekelijks in jouw mailbox terecht.
