Piet Colruyt, Sevan Holemans
Duurzame financiën is nog een onoverzichtelijke materie
De transitie naar een duurzame economie wint steeds meer navolging. ‘Sustainable finance’, ‘social responsible investing’, impactinvestering en drieletteracroniemen als ESG, SDG, MVO of GRI klinken almaar vaker in directie- en bestuurskamers. Maar we zijn er nog niet. Piet Colruyt, voorzitter, en Sevan Holemans, directeur van de vzw Solifin, geven een stand van zaken.
Terwijl financieel rendement vroeger het voornaamste en vaak enige investeringsdoel was, wordt het creëren van maatschappelijke en ecologische impact vandaag bijna even belangrijk. Niet alleen bij de wetgever of het middenveld, maar ook bij veel institutionele beleggers. Zo worden kapitaal en winsten een grondstof om een duurzamere en rechtvaardigere wereld mee op te bouwen. Sevan Holemans, directeur van de vzw Solifin, verwacht dat de meerderheid van de nieuwe ondernemingen op een of andere manier een sociaal objectief (‘purpose’) zal vooropstellen in hun innovatief businessmodel. Ook vanuit de filantropische hoek groeit de belangstelling voor impactinvestering snel. Piet Colruyt benadrukt dat ‘sustainable finance’ en ‘social responsible investing’ vooralsnog een diverse en soms onoverzichtelijke materie zijn. “Ik kan u helaas geen precieze data geven”.
Impactinvestering zelf is een kleine, maar snelgroeiende niche in het ecosysteem van duurzaam ondernemen. Het heeft de expliciete bedoeling om naast een verhoopt financieel rendement ook een positieve, meetbare sociale of ecologische impact te genereren. Daar zijn die ondernemingen intentioneel voor opgericht. Denk aan de uiteenlopende uitdagingen in sectoren als duurzame landbouw, hernieuwbare energie, natuurbehoud, microfinanciering, sociale huisvesting, recyclage, gezondheidszorg, onderwijs…
Piet Colruyt stipt aan dat er tot nog toe geen impactondernemingen waren die het in België tot marktleider konden schoppen. ‘Tony’s Chocolonely Chocolate’ is een mooi, maar Nederlands voorbeeld en het social bedrijf ‘Too Good To Go’ verovert de wereld vanuit Denemarken. Ecover en Triodos zijn wel verdienstelijk omdat ze elk in hun branche de grotere spelers naar meer duurzaamheid deden opschuiven.
De in 2019 opgerichte vzw Solifin wil een netwerk en ontmoetingsplek zijn voor alle belangstellende financiers die hun kapitaal willen laten werken voor een positieve impact. Het gaat om samenwerking en informatie-uitwisseling om de essentiële elementen van impactinvestering te begrijpen, de geloofwaardigheid van hun praktijk te definiëren en ervaringen uit te wisselen. Zo brengt Solifin zowel de grote internationale fondsen als de kleinere spelers die projecten in het beginstadium ondersteunen in België bij elkaar.
Solifin biedt daarnaast duurzame of sociale ondernemers hulp bij de keuze van een geschikte financiering. Sevan Holemans verwijst naar de widget op de website om via vier criteria het juiste investeringsfonds te vinden bij een van de leden. Solifin hanteert wel een streng handvest om financiële spelers als nieuw lid toe te laten, maar misschien opent het de widget mettertijd ook voor bepaalde financiële fondsen zonder lidmaatschap. Want zonder ondersteuning door een voldoende sterk ecosysteem, moeten sociale ondernemers hun gading zoeken bij de traditionele financiers op de markt. Dit gaat soms ten koste van hun missie.
Gaandeweg wil Solifin ook meer lobbyen voor ambitieuze wettelijke en fiscale impulsen om impactinvesteringen centraler te stellen in de kapitaalstromen. Ook wil de vzw een duurzame en sociaal rechtvaardige transitie helpen realiseren conform de Europese Green Deal. Solifins ultieme doel neigt naar ‘een one stop shop’ voor alle sociale ondernemers die impactinvesteerders en smart capital zoeken. Intussen werkt Solifin ook mee aan een “Sustainable Finance Masterclass” voor beslissingnemers en leidinggevenden die recent van start ging.
Het meten van de impactkwaliteit van investeringen blijft intussen een complexe zaak, omdat het nog moeilijk is om algemeen te definiëren wat echt een “maatschappelijk verantwoorde investering van hoge kwaliteit” is. Momenteel wordt er te lichtzinnig en oppervlakkig gecommuniceerd over social responsible investing. Er zijn te veel metrics en we zien anderzijds ook nog veel greenwashing of impact washing, ook in de duurzaamheidsrapportering. Wellicht daarom zal de sector van impactinvestering pas een mainstream speler worden als er een gestandaardiseerd raamwerk komt voor de effectieve monitoring, meting en rapportering van impact? De alom bekende zeventien duurzaamheidsdoelen van de VN kunnen richtinggevend zijn om de intentie van de ondernemer te concretiseren. Voorlopig vertrouwt Piet Colruyt intussen zelf vooral op zijn gezond verstand. “Je moet altijd naar de kernactiviteit kijken en alleen investeren in projecten die er echt toedoen en die op vlak van impact het verschil kunnen maken.”
Voor grote financiële spelers als pensioenfondsen en verzekeraars die SRI overwegen, zijn de huidige impactfondsen ondertussen nog te klein, te risicovol en te weinig liquide om hun interesse op te wekken. Voor hen is de kost van due diligence voor een kleine investering ook even groot als voor een groot project. Er zijn wel al enkele tekenen aan de wand dat de stemming stilaan verandert bij diverse family offices, kleinere investeringsfondsen en sommige verzekeraars. “Ook als burger kunnen wij onze verantwoordelijkheid opnemen door onze spaargelden niet automatisch allemaal aan de klassieke grote fondsen toe te vertrouwen.” De overheid zet daarop in met taxshelters en fiscaal gunstige regels om in start-ups te investeren. De grote banken en investeringsmaatschappijen zouden intussen hun portefeuilles bewust kunnen uitbreiden met meer echt duurzame investeringen om de drempel voor het traditionele beleggerspubliek verder te verlagen.
Meer info: https://solifin.be/nl/
Verdoe jij ook te veel tijd met het opvolgen van alle nieuwtjes in je feed? No worries, wij verzamelen alles wat nieuw is in de finance wereld. Al die nieuwtjes komen wekelijks in jouw mailbox terecht.
