Bart Adam legt focus op data en menselijke aanpak

Behandel mensen als mensen

Na een lange carrière als group cfo in het Zweedse hoofdkwartier van de internationale beveiligingsgroep Securitas, maakt Bart Adam (57) zich op om cfo te worden van GS1. Die internationale organisatie is vooral bekend als de beheerder van de streepjescodes op consumentenproducten. Professor Rudy Aernoudt en FDmagazine gingen met Bart Adam in gesprek over zijn financiële carrière.

Is de rol van cfo veranderd in de loop van uw carrière?

Bart Adam: Zeer zeker. Ik merk dat ik nu veel meer samenwerk met de andere afdelingen. Mijn toegevoegde waarde is een stuk breder geworden. De financiële afdeling groeide in een rol als businesssupport, gekenmerkt door een intensieve samenwerking met de operationele departementen.

Een tweede ontwikkeling, die hiermee parallel verloopt, is de groeiende impact van technologie. In de financiële afdeling heeft dat geleid tot de aanwezigheid van steeds meer data. Nu ik weer in België actief ben, zie ik een verschil met de Scandinavische aanpak. Daar hechten bedrijven veel meer belang aan het verzamelen van gegevens en de analyse ervan. In België is die band veel losser. Beslissingen steunen minder op cijfers en meer op emoties. Ik stel vast dat managers in Zweden op een neutrale en diepgaande manier naar de cijfers kijken en de situatie evalueren op een berekende manier. Daarna pas gaan ze over tot actie. Daarbij geldt: geen analyse, geen actie.

Een algemene vaststelling bij de doorbraak van de technologie is de houding van de jongere medewerkers. Ze staan veel meer open voor de nieuwe mogelijkheden en omarmen de digitale evolutie. Tegelijk zijn ze veel minder tolerant voor problemen en bugs. Ze behandelen de software zoals wij vroeger naar hardware keken. Het moet werken. Als er een probleem mee is, laten ze het meteen vallen. Ze gaan niet op zoek naar mogelijke oorzaken en oplossingen. Het werkt of het werkt niet.

Financiële software is heel complex. Kan je dat principe op die software wel toepassen?

Bart Adam: Dat is inderdaad niet zo gemakkelijk. Met Securitas hebben we in de VS een big bang toegepast en de hele bedrijfs- en financiële software in één keer aangepakt. Dat was tegen mijn principes, ik ben veel meer voor een geleidelijke implementatie. Soms dwingt de situatie ons om af te wijken van een principe. Uit eerdere ervaringen weet ik dat een heel gedisciplineerde aanpak hoe dan ook nodig is, waarbij je nog steeds vasthoudt aan andere belangrijke principes. De beste mensen staan aan het hoofd van het project en krijgen de macht om te beslissen. Tegelijk moet alles data driven verlopen: ik wil voortdurend weten hoe het zit met de invoering van de software, het change management voor de betrokken medewerkers, hoeveel personen in de workshops zitten … En vooral: is alles goed getest?

Ik sta ook achter het principe om de processen aan te passen aan de standaard van de software. Dat moet zoveel mogelijk gebeuren, zodat je problemen met updates achteraf vermijdt. Het mag echter niet ten koste van alles gaan. Ik heb in het verleden meegemaakt dat ook de facturatie op die manier volgens een nieuwe standaard verliep. Klanten herkenden de nieuwe facturen niet en betaalden dus niet. Dat kan een enorme impact hebben op de cashflow van een bedrijf. Met het oog daarop hebben we dat facturatieproces inderdaad vereenvoudigd, maar er wel over gewaakt dat de klanten mee waren.

Kunt u meer vertellen over de strategie van Securitas als dienstenbedrijf?

Bart Adam: Securitas levert beveiligingsdiensten. Kenmerkend is het grote deel van de inkomsten als recurring revenue, inkomsten die maandelijks terugkomen dankzij vaste contracten. Die omzet is ook gebonden aan de medewerkers die de service leveren voor een vaste kost. Het bedrijf heeft die strategie aangepast en wil die diensten aanvullen met een sterke technologische component, waarbij het beveiligingsbeheer efficiënter en beter verloopt dankzij gesofisticeerde camera’s en sensoren op het terrein. Al die data komen samen in een groot beheersplatform. De afgelopen jaren voerde Securitas een 75-tal acquisities uit met een technologisch aanbod. Recent kreeg het de kans om dat aanbod verder uit te breiden door de overname van het beveiligingsplatform van Stanley Black & Decker. Dat was een unieke opportuniteit om het wereldwijde netwerk te verstevigen. Ik heb de financiële kant van de hele operatie mee begeleid, inclusief de bankleningen en de kapitaalverhoging via de bestaande aandeelhouders.

Waarom maakt u nu de overstap naar GS1 in Brussel?

Bart Adam: In ben nu 57 en wil dichter bij mijn familie en vrienden zijn. De voorbije periode heb ik heel vaak naar Stockholm en de andere locaties van het bedrijf moeten reizen. Dat zal nu een stuk minder zijn. Het hoofdkantoor van GS1 bevindt zich in Brussel en deels in New York, maar het is toch een internationale organisatie met vertakkingen over de hele wereld. Dat vind ik wel belangrijk.

Is de nabijheid van de medewerkers voor u belangrijk? Bent u een hands-onmanager?

Bart Adam: Ik ben het gewend om in een team te werken met mensen die bij elkaar zitten om samen een resultaat neer te zetten. Een jaarafsluiting realiseren… daarvoor moet iedereen toch op één plek aanwezig zijn. Dat was mijn overtuiging twee jaar geleden, maar sinds de uitbraak van het covidvirus weet ik beter. Toen was het onmogelijk om naar kantoor te gaan en toch hebben we die closing op tijd afgeleverd. Iedereen weet nu dat het kan en dat is uiteindelijk een positieve evolutie. We weten nu dat het mogelijk is om efficiënt te werken op afstand en dat zorgt voor een grote tijdbesparing. De extra tijd die we winnen, gebruiken we om de analyse en de boodschap beter te brengen naar de afdelingen. Het laat meer ruimte voor het échte contact.

U benadrukt de menselijke verhoudingen. Waar komt uw manier van handelen vandaan?

Bart Adam: Ik ben opgegroeid in een warm West-Vlaams gezin met heel geëngageerde ouders. Mijn vader was directeur van Bacob (die bank groeide uit de Belgische Arbeiderscoöperatie of BAC en maakte daarna deel uit van Dexia en vervolgens Belfius, nvdr) en heel actief in de katholieke beweging. Mensen uit de buurt klopten bij ons aan en mijn ouders stonden altijd klaar om hulp te bieden. Op die manier krijg je belangrijke waarden met de paplepel mee: hard werken, sociaal engagement, solidariteit. Voor mij komt dat neer op een eenvoudig principe, dat mijn houding om in de wereld te staan bepaalt: behandel de mensen als mensen. Behandel de mensen zoals je zelf graag wordt behandeld.

Heeft dat een impact op uw werk als cfo? Hoe behandelt u de businesspartners? Betaalt u kleine leveranciers op tijd?

Bart Adam: Precies. Ik heb er straks 22 jaar opzitten bij een groot multinationaal bedrijf als Securitas, vooral als group cfo. Ik ben van mening dat je die machtspositie niet gebruikt om de kleine leveranciers onder druk te zetten met late betalingen en eisen voor grotere kortingen. Toegegeven: in tijden van crisis is dat heel verleidelijk, maar zoiets misbruiken wij niet. Het is net in een crisis dat je toont wat je waarden echt zijn. Het is pas als er iets misgaat en je moet reageren dat die waarden zichtbaar worden. Dan gaat het niet op om je macht te misbruiken en anderen te laten opdraaien voor de verhoogde kosten. Voor mij komt het neer op een open communicatie om het probleem te benoemen en het samen trachten op te lossen. Dat is een basishouding die je steeds kan aannemen, want er is altijd wel iets dat misgaat. Vergelijk het met een hotel: alles loopt er gesmeerd en toch hebben klanten vaak opmerkingen. Hoe reageren het hotel en zijn medewerkers daarop? Dat bepaalt hoe de klant de dienstverlening beoordeelt. Dat is ook zo voor elk ander type organisatie.

U hebt een carrière van meer dan twintig jaar bij Securitas. Is dat niet te lang?

Bart Adam: Daar kan je je inderdaad vragen bij stellen, maar ik heb in de loop van die periode altijd verschillende rollen gehad. Om de vier jaar ongeveer kreeg ik een andere verantwoordelijkheid. Ik ben jarenlang cfo geweest, maar mijn loopbaan bij Securitas heb ik afgesloten als begeleider van de overname. Ik ben een voorstander van regelmatige verandering. Dat is ook mijn advies aan jonge mensen die aan hun carrière beginnen: reken niet op de loyaliteit van het bedrijf, maar werk aan je eigen ervaring door regelmatig van job te veranderen. De war for talent is nog steeds aan de gang. Grote internationale bedrijven blijven op zoek naar jonge mensen met een goed diploma en stellen zich op als heel loyale werkgevers. Dat klinkt mooi, maar misschien duurt het maar tot de volgende crisis. Dat zou wel eens heel snel het geval kunnen zijn.

Als jonge mensen snel van werk veranderen, krijgen ze dan niet de reputatie van jobhopper?

Bart Adam: Dat risico zit erin, maar ik denk dat het ook moet passen in een verhaal. Wat is de reden achter die carrièrewissels? Vaak doen jonge mensen een bewuste overstap om een specifiek doel te bereiken. Ik stel ook vast dat ze gewoonlijk een bedrijf kiezen waar ze kunnen achter staan, waarvan ze denken dat het een verschil maakt voor de maatschappij, het klimaat of het milieu. Dat vind ik een zeer positieve evolutie. To be sustainable, or not to be.