Open banking is in België nog theorie

De sector moet overeenstemming bereiken over beveiliging en standaardisatie van interfaces.

Om de impact van de invoering van PSD2 te meten, lanceerden FinTech Belgium en Pulse Consult de open banking-barometer. Zo willen ze achterhalen hoe België zich positioneert in de race naar open banking.

Industrie kijkt al naar de toekomst

De Europese Commissie voerde in september 2019 de definitieve implementatie in van de Payment Services Directive 2 (DSP2, PSD2 in het Engels). Dit verplichtte alle Europese banken om, met instemming van hun klanten, hun bankgegevens met betrekking tot betalingen met externe bedrijven te delen, maar ook om applicaties van derden betalingen te laten initiëren in opdracht van de klant. Alle Belgische banken moesten aan deze verplichting voldoen. Fintech Belgium stelt vast dat de Nationale Bank van België (NBB) uiteindelijk druk moest uitoefenen om veel banken te dwingen om zich aan de regels te houden.

Blokkerende interfaces

Om de situatie op het terrein in te schatten, organiseerde Fintech Belgium een kwalitatief onderzoek bij banken en fintechs, samen met Pulse Consult. De initiatiefnemers stellen daarin vast dat sommige banken het spel correct hebben gespeeld, maar dat andere onder het mom van veiligheidsredenen de vlotte toegang tot gegevens beperken of blokkeren. Dit is volgens de onderzoekers een gevolg van een te beperkte regelgeving, die geen enkel technisch aspect dekt. Die regels bevatten ook geen standaard voor de interfaces.

NBB doet moeilijk over vergunningen

Uit de reacties van de fintechs blijkt dat ze zich ergeren aan de NBB. Om toegang te krijgen tot bankgegevens moeten ze beschikken over de machtiging van de klant, maar ook over een vergunning verleend door de toezichthouder (de NBB in België). Deze licentie is bedoeld om het gebruik en de veiligheid te garanderen van de gegevens die het bedrijf zal behandelen of de betalingsopdrachten die het zal beheren. Uit het onderzoek blijkt dat de toezichthouder dikwijls wordt gezien als een rem op de ontwikkeling van nieuwe diensten. De fintechs vinden de procedure voor het verkrijgen van licenties te omslachtig en complex. Hierdoor ontstaat het risico dat bedrijven migreren naar andere landen van de Europese Unie die dezelfde regelgeving op een meer pragmatische manier toepassen.

Hoop voor de toekomst

Jean-Louis Van Houwe, voorzitter van Fintech Belgium: “Open banking is dus in België vooral nog theorie. Toch kijkt de industrie al naar de toekomst. Wat is de volgende stap? Welke informatie wordt in de toekomst gedeeld? Uit de open banking-barometer blijkt dat er vraag is naar het delen van informatie over spaarrekeningen, beleggingen, verzekeringen, leningen ... Een kleine meerderheid van de respondenten, inclusief alle banken die op de enquête hebben gereageerd, verwachten de komende jaren grote veranderingen.”

Autoriteit nodig

“Open banking zal evolueren naar open finance, door de klanten blijvend eigenaar te maken van hun gegevens. Deze ontwikkeling maakt de creatie mogelijk van nieuwe diensten, die banken, fintechs én nieuwe bedrijven zullen aanbieden. Daartoe moet de sector overeenstemming bereiken over beveiliging en standaardisatie van interfaces. Aangezien het een illusie is dat dit spontaan gebeurt, is er een autoriteit nodig die het verkrijgen van licenties vereenvoudigt, maar die tegelijkertijd de politieagent van het nieuwe open finance is.”