Financieel effect tot vijf procent omzet

De situatie rond de Brexit blijft zo onzeker dat bedrijven niet anders kunnen dan zich voorbereiden op het ergste geval: no deal.

“De onzekerheid is vooral te wijten aan de situatie in het Engelse parlement waar het lang niet zeker is dat een meerderheid van de parlementsleden voor het akkoord zal stemmen”, zegt Ine Lejeune, partner bij PwC Legal. “Als er geen akkoord komt, verdwijnt het Verenigd Koninkrijk op 30 maart 2019 uit de Europese Unie. Tussen haakjes: de transitieperiode waarvan sprake is, kan alleen intreden als er eerst een uittredingsakkoord is. Zonder akkoord, geen transitie. In dat geval krijgt het Verenigd Koninkrijk van de ene dag op de andere de status van ‘derde land’, niet alleen voor de EU, maar ook voor landen als Mexico of Zuid-Korea. De EU heeft 36 vrijhandelsverdragen met dergelijke landen. Het VK maakt in het slechtste scenario geen deel meer uit van de Unie en zal dan ook niet langer kunnen steunen op die verdragen. De handel tussen de EU en het VK verloopt niet meer volgens de douaneregels van de Unie, maar is volledig onderworpen aan de regels van de Wereldhandelsorganisatie (WTO). Dat wil zeggen: controles op alle in- en uitvoer en het betalen van invoerrechten en btw.”

Hoe bereidt het VK zich voor?

• De Engelsen hadden geen douanewetboek en hebben er snel een geschreven. Tot nu hebben ze gerekend op de Europese wetgeving om die activiteiten te regelen. Volgens PwC is er nog een achterstand voor het stemmen van meer dan honderd wetteksten voor andere domeinen geregeld door de EU. Ine Lejeune: “Europeanen beseffen niet hoezeer de Europese Unie op veel verschillende manieren hun leven organiseert. Het VK moet al die regels nu overnemen en stuit daarbij nog regelmatig op verrassingen.”
• Als elke vrachtwagen in Dover moet gecontroleerd worden, zowel voor de vracht als de chauffeur, zal dat tot aanzienlijk langere procedures en wachttijden leiden. PwC schat dat een verwerkingstijd van twee minuten per vrachtwagen aan de grens al snel een file van veertig kilometer tot gevolg heeft. Dat zal een impact hebben op onder andere het transport van verse voedingswaren.
• De Britse regering neemt intussen maatregelen om de zwaarste gevolgen op te vangen. Zonder boe of ba heeft ze de M26-autoweg in Kent ‘s nachts afgesloten om werken uit te voeren. Zo kan die fungeren als parking en buffer voor de trucks die moeten aanschuiven voor hun douaneverplichtingen in Dover.

Hoe bereidt een Belgische CFO zich best voor?

• Ga na wat het effect is op de duur van het transport. Een voorbeeld: een rit tussen het VK en Duitsland die nu twaalf uur in beslag neemt, zal in de toekomst eerder 70 tot 72 uur duren. Dat heeft te maken met de douaneaangifte en de controles, zowel in het VK als in Duitsland.
• Controleer wie de douanerechten betaalt. Bekijk de contracten met klanten of leveranciers in het VK. “Bevatten de Incoterms clausules over welke partij straks de douanerechten betaalt? In nieuwe contracten kan je die clausules opnemen, maar het is niet mogelijk om bestaande contracten zomaar aan te passen. De douanerechten kunnen een flink stuk van de marge laten verdwijnen”, zegt Karolien Vandenberghe, senior managing associate bij PwC Legal.
• Bekijk de interne handelsstromen binnen eenzelfde groep. De regels van transfer pricing kunnen sterk veranderen. “De douanewaarde van de goederen of diensten wordt ook bepaald door de intellectuele eigendom, de royalty’s en de marketingkosten. Bij intercompany export zal daardoor de kostprijs stijgen. Veel bedrijven zijn dat niet gewend.”
• Maak als fabrikant of logistiek bedrijf gebruik van traditionele douaneregels en -vereenvoudigingen om tijdelijk of zelfs definitief de betaling van douanerechten en btw te voorkomen. Dat kan door gebruik te maken van een douane-entrepot (bonded warehouse) waar goederen vrij van douanerechten opgeslagen blijven tot de definitieve bestemming bekend is. Goederen uit de EU die in een douane-entrepot in Engeland verblijven en nadien naar Ierland (lid van de EU) vertrekken, blijven dan vrij van douanerechten. Anders betaal je twee keer: een keer voor de opslag in het VK en een keer voor invoer in Ierland.

Andere oplossingen mikken op sectoren met halfafgewerkte producten waarop in verschillende landen bewerkingen gebeuren die toegevoegde waarde creëren. “Voor deze goederen bestaat de mogelijkheid om alleen op het percentage van de toegevoegde waarde de btw of de douanerechten te betalen. Daarvoor moeten er afspraken met de betreffende douaneadministratie zijn. Controleer goed of de Engelse partners hier klaar voor zijn. Wacht niet en regel dit snel”, zegt Ine Lejeune.

Analyse van transacties en contracten

PwC biedt zijn klanten aan om hen te helpen bij het analyseren van de impact van de Brexit. De dienstverlening steunt op een geautomatiseerde analyse van de transacties tussen de EU en het VK: de Brexit Assessment Tool. De basis is het ERP-systeem van de klant en de Intrastat-aangiften over grensoverschrijdende transacties. Het resultaat is een meting van de financiële effecten voor het specifieke bedrijf.

Relaties met klanten en leveranciers

“Bij zo’n analyse voor een bedrijf uit de chemiesector met productiesites in de EU en het VK, merkten we dat de kosten zouden oplopen tot vijf procent van de omzet, een gigantisch bedrag. Het komt er dan op aan om gerichte acties te ondernemen op die specifieke stromen van producten, naar/van specifieke landen of klanten/leveranciers waar de kost zit. Die beslissingen kunnen een zeer grote impact hebben op de klanten-leveranciersrelaties zodat ook de verkoop- en aankoopmedewerkers daarbij betrokken worden. Daarnaast besteden we veel aandacht aan de capaciteit van de werknemers en de IT-systemen om de veranderingen te realiseren.”

Sepa-regels

Ine Lejeune wijst erop dat ook gereglementeerde zaken zoals het CE-merk of de Reach-registratie van chemische stoffen getroffen worden door de Brexit. Reach vereist bijvoorbeeld dat de verantwoordelijke voor de registratie zich in de Unie bevindt. Als dat niet in orde is, kan de douane de transporten van dergelijke chemicaliën tegenhouden. Daarnaast is er ook de beperking van het vrije verkeer van personen: dat zal een grote impact hebben op werkvergunningen, statuten van expats, enzovoort. “Ook financiële processen ondervinden hinder. Betalingen vanuit het VK naar de EU verlopen straks niet meer volgens de Sepa-regels (Single Euro Payments Area). Volgens onze berekening maakt dat de kost daarvan honderd keer duurder. Dat zal een groot effect hebben op treasury centers in het VK.”