Verbeterde competitiviteit geeft Belgische export stevige duw in de rug

Het VBO heeft onderzocht in welke mate Belgische bedrijven de verbetering van de competitiviteit en het concurrentievermogen konden gebruiken om meer uit te voeren.

De verbetering van het concurrentievermogen is te danken aan de indexsprong, de taxshift, de nieuwe loonnormwet en de gematigde loonakkoorden. De Belgische bedrijven konden zo hun kwalitatief hoogstaande en innovatieve producten aan een wat scherpere prijs aanbieden. Zo konden ze marktaandelen winnen in het buitenland.

Daarbij kwam het VBO tot volgende vaststellingen:

1. Tussen 2013 en 2018 is de loonkostenhandicap van Belgische bedrijven ten opzichte van hun concurrenten in Duitsland, Frankrijk en Nederland verminderd van 16,9% tot nog 11,7%. Dat is een verbetering met 5,2 procentpunten.

2. Die relatieve verbetering van hun competitiviteit hebben Belgische bedrijven in de voorbije vier jaar aangewend om hun producten 3 à 5 procent scherper te prijzen dan hun internationale concurrenten. En dit heeft geloond. Nadat ons wereldwijd exportmarktaandeel tussen 2008 en 2013 met bijna 7% was gezakt tegen een achtergrond van ontsporende loonkosten, nam het tussen 2014 en 2018 met bijna 6% toe dankzij de verbeterde competitiviteit van de bedrijven. Met deze relatieve evolutie van onze exportmarktaandelen sinds 2008 laten we Frankrijk ver achter ons. We zijn ook Duitsland voorbijgegaan en we doen het bijna even goed als Nederland.

3. Daarnaast is ons land door de verbeterde competitiviteitspositie ook weer wat aantrekkelijker geworden voor Directe Buitenlandse Investeringen (DBI). Het aantal DBI-projecten nam toe van amper 170 per jaar in 2008-2013 tot ongeveer 220 in 2014-2018. Dat is het peil van 2004-2007.

Er blijven werkpunten

‘De maatregelen die bijgedragen hebben tot de versterking van de Belgische competitiviteit zijn door onze bedrijven gebruikt om de exportprijzen te verlagen. Zo hebben ze extra marktaandelen verovert op buitenlandse markten, meer mensen aangeworven en meer kunnen investeren,’ legt Edward Roosens, hoofdeconoom van het VBO uit.

Toch zijn er nog heel wat werkpunten.

• Zo blijft de absolute loonkostenhandicap met 11,7% hoog,
• is onze arbeidsmarkt te weinig flexibel en
• wegen de files en de onzekerheid over de energietransitie op onze aantrekkelijkheid als investeringsland.

‘Het glas is met andere woorden halfvol. Een beleid dat blijft inzetten op de versterking van ons concurrentievermogen blijft noodzakelijk,’ besluit hij.