Privacyverklaring

Energietransitie: twaalf biljoen dollar besparingen tegen 2050

5 september 2023
Tekst
Peter Ooms
Beeld
Caroline Cook

Een recente studie van het Institute for New Economic Thinking (Inet Oxford) van de Universiteit van Oxford daagt de consensusvoorspellingen over de energietransitie uit. Die voorspellingen zouden onvoldoende rekening houden met de implicaties van exponentiële groei op de lange termijn.

De groeiende vraag naar energie en zorgen over klimaatverandering stimuleren de behoefte aan hernieuwbare energie en gerelateerde technologieën met een lage CO2-uitstoot. Caroline Cook, hoofd klimaatverandering bij het investeringsbeheerbedrijf Baillie Gifford: “We weten niet precies hoe de klimaat- en energietransitie zich de komende vijf, tien, laat staan vijftig jaar ontvouwt. We moeten openstaan voor scenario’s die het incrementele denken stimuleren en de complexiteit van diepgaande systeemveranderingen verkennen.”

Het feedbackvliegwiel

De auteurs van de studie baseren hun benadering op Wright's Law. Caroline Cook: “Het belangrijkste inzicht is dat een 'leercurve' voor de energietransitie van toepassing is op windturbines, zonnepanelen en andere hernieuwbare technologieën: bij elke verdubbeling van de productie dalen de fabricagekosten van elke eenheid met een constant percentage. De resulterende prijsdalingen stimuleren de vraag, leiden tot efficiëntiewinst, stellen fabrikanten in staat om de prijzen verder te verlagen, enzovoort. Omdat de prijsdalingen exponentieel zijn, versnelt de cyclus naarmate die vordert.”

Fossiele energie: een commodity

Fossiele brandstoffen profiteren niet van hetzelfde effect. “Naarmate de bronnen moeilijker te vinden zijn, is het nodig om in steeds extremere omgevingen te werken. Dat doet de besparingen teniet”, zegt Caroline Cook. “Ook hebben de acties van het Opec-kartel gedurende vijftig jaar de marktprijzen van deze energiecommodity’s sociaal en politiek complexer gemaakt.”

“Als gevolg hiervan zijn de prijzen van olie, gas en steenkool ongeveer hetzelfde als 140 jaar geleden, rekening houdend met de inflatie. De kernboodschap is dat hernieuwbare energie een technologie is, terwijl fossiele energie een commodity is.”

Complexer elektriciteitsnet

Het onderzoek suggereert dat een snelle overgang naar hernieuwbare energie tegen 2050 wereldwijd mogelijk een besparing van 12 biljoen dollar oplevert, in vergelijking met het handhaven van het status quo. Dit cijfer houdt zelfs rekening met de vereiste van een complexer elektriciteitsnet. Daarvan wordt geschat dat het jaarlijks 140 miljard dollar extra kost om te onderhouden. “Fossiele brandstoffen zijn een beperkte hulpbron. Hoe langer we daarvan op grote schaal afhankelijk blijven, hoe waarschijnlijker het is dat de prijzen ervan stijgen.”

Sterke daling emissies na 2030

Volgens het snelle transitiemodel zouden ook de emissies van het energiesysteem een sterke daling kennen in de jaren 2030, zo stelt de studie. Die daling bedroeg in de jaren 2020 slechts ongeveer tien procent. Daarom moeten we niet per se wanhopen als de vermindering van emissies relatief beperkt blijft op korte termijn.

Bron: Baillie Gifford , een onafhankelijk investeringskantoor