Privacyverklaring

ESG: een lesje van finance voor hr

20 november 2024
Tekst
Gert Verlinden
Beeld
Hendrik Geleyte

ESG, CSRD, DORA: menig finance- en hr-manager denkt eerst aan lijvige duurzaamheidsrapporten bij het horen van die termen. Toch is het beter voorbij de administratieve rapportering te kijken en de Europese richtlijnen te beschouwen als hefbomen voor professionalisering van processen. Want stakeholders kijken mee. “Finance beschikt over de vakkennis van rapportering en de precisie van data”, zegt ondernemer Hendrik Geleyte.

“Vorige decennia sprak je over ESG (environmental, social, goverance) als zogenoemde soft law”, schetst Geleyte de historiek. Sindsdien is ESG tot een set van criteria voor investeerders geëvolueerd. In 2022 neemt de Europese Unie CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) aan als verplicht ESG-rapporteringskader, waardoor ESG-info een openbaar karakter krijgt. Ook de dubbele materialiteit vindt ingang. Ondernemingen dienen in te schatten wat hun impact is op de buitenwereld, en omgekeerd, wat de invloed is van buitenaf op wat er intern gebeurt. Belangrijk: er zijn geen normen (behalve voor milieu in de taxonomie), je moet wél rapporteren wat je doet.

Remuneratiecomité

Voorbeelden van ESRS (European Sustainability Reporting Standards) over personeel in het bedrijf zijn onder meer rapporteringsdata over de loonkloof. Voorbeelden van ESRS over bedrijfsvoering zijn bijvoorbeeld de samenstelling van het directie-, audit, en remuneratiecomité, net zoals de criteria die het bedrijf hanteert voor verloning.

Andere ESG-gerelateerde regelgeving zijn onder meer de directieven over loontransparantie, vrouwen in raden van bestuur en de bescherming van de klokkenluiders.

ESG-reputatie

Het aantal richtlijnen neemt toe, maar ze bieden kansen tot professionalisering van processen. “ESG is stilaan een burning platform en een collectieve verantwoordelijkheid voor iedereen in de organisatie”, stelt Hendrik Geleyte. “Rapporten zijn toegankelijk voor alle stakeholders, zoals investeerders, sollicitanten, klanten en de pers.” Een onberispelijke reputatie als onderneming is daarom belangrijk. Toezichthouders zoals de FSMA doen onderzoeken naar greenwashing en window dressing.

ESG heeft onder meer impact op:

  • Beloning en compliance. De interne keuken wordt een open keuken. De stakeholders kijken mee.
  • Leiderschap. De lat komt hoger te liggen. Leiderschap gaat niet alleen over resultaten, ook over stijl. Goed leiderschap beïnvloedt de reputatie en de prestaties van de onderneming. Medewerkers durven naar buiten komen met toxische leiderschapscasussen. De leiderschapsnorm evolueert.

Communiceer proactief over ESG

Om de volledige ESG-implementatie te laten slagen, heb je een mandaat en steun van de absolute bedrijfsstop nodig. “Voorbeeldgedrag is essentieel”, zegt Geleyte. “Wanneer het bovenaan in de organisatie fout loopt, vertaalt zich dat naar ongewenst gedrag doorheen de volledige structuur.”

Initiatieven die op een duurzame manier waarde creëren voor medewerkers, vormen een katalysator voor uitdagingen op vlak van mens en cultuur. “Communiceer hier proactief over, want medewerkers die niet zien wat er gebeurt, creëren een beeld in het hoofd van wat ze denken dat er gebeurt.”

Eigenaarschap

Wie neemt het eigenaarschap over ESG? “Het verhaal behoort iedereen toe. De vraag is hoe de organisatie dit structureert”, adviseert Hendrik Geleyte. “Er bestaan ondernemingen die een ESG-taskforce oprichten met vertegenwoordigers van finance, hr, communicatie en operaties op executive niveau, of als een subcomité van de Raad van Bestuur. Of finance neemt de leiding. Hr kan daarvan leren door volgens de precisie van een financieel departement te werken. Finance heeft de historiek en de vakkennis van rapportering en exactheid van data en cijfers.