“De negatieve effecten van de huidige crisis zullen bedrijven veel dieper raken. Het is een atypische, meervoudige crisis. Zelden kregen we een dergelijke simultane samenloop van zoveel negatieve factoren”, zegt Johan Geeroms, director risk underwriting Benelux van kredietverzekeraar Allianz Trade.
Johan Geeroms wijst op diverse onderzoeken van de eigen researchafdeling. “Het ene cijfer is nog ernstiger dan het andere: de snel oplopende faillissementen in Europa (volgend jaar gemiddeld 40 procent, in België dit jaar al 39 procent), de inflatie die piekt op 10 procent in de eurozone, de oplopende rente, de dure dollar die grondstofkosten extra opdrijft, stijgende loonkosten van 10 procent en meer. Bedrijven hebben te maken met een ongekende stijging van inputkosten die tientallen procenten hoger uitvallen dan verwacht.”
Vooral Europa lijdt volgens hem onder een domino-effect, wat het bedrijfsleven in sneltreinvaart raakt. “Bedrijven komen werkkapitaal te kort en door de hogere kosten staan de marges onder druk. Bedrijven betalen dan steeds later facturen om nog even wat middelen te hebben voor de eigen dagelijkse bedrijfsvoering. Hierdoor brengen ze elkaar nog meer in de problemen. Steeds meer bedrijven missen dus financiële reserves voor de dagelijkse bedrijfsvoering.”
In België gaat de loonkostenhandicap met de buurlanden naar acht procent, wat onoverkomelijk de concurrentiekracht ondermijnt. België kent immers een automatische indexkoppeling als gevolg van de inflatie en dat is een wettelijke regeling. “Die loonkostenhandicap en de hogere energieprijzen worden voor kmo’s een zware dobber, vermits zij niet het prijszettingsvermogen hebben om dit door te rekenen aan afnemers. Particuliere consumenten zullen überhaupt niet bereid zijn om veel duurdere producten aan te kopen. De energiefactuur bepaalt zelfs of de productie doorgaat en waar”, zegt Johan Geeroms.
Cijfers van Eurostat leren dat de Belgische industrie in augustus met liefst 10,3 procent daalde tegenover augustus 2021, terwijl de industriële productie in de meeste Europese landen steeg. Het zijn vooral energie-intensieve sectoren als chemie, metaal en textiel die geraakt worden. Een snelle heropleving van de industriële productie is onwaarschijnlijk.
Allianz noemt de crisis een gordiaanse knoop. “Waar moet je de oplossing zoeken? De overheid zal de kmo’s verregaand moeten tegemoetkomen, maar tegelijk zijn er door corona en de hoge energieprijzen al gigantische steunpakketten toegekend. Dat kan niet eindeloos duren.” Nog zo’n dilemma is het monetaire beleid. “De inflatie moet beteugeld worden, vandaar de oplopende rente. Eigenlijk zou de overheid de groei willen faciliteren en daarvoor heb je juist goedkoop geld nodig. Monetair staan we schaakmat in Europa.”
“Bedrijven en consumenten zijn somber. Investeringen en bestedingen vallen ver terug. Ongetwijfeld zal de overheid bedrijven verder tegemoetkomen, bijvoorbeeld door uitstel te verlenen voor het terugbetalen van de coronabelastingschuld. Wat we gaan zien, is dat bedrijven de schuld opstapelen, inclusief de oplopende rentelast. Dat houden ze maar even vol.”
Johan Geeroms voorziet ook politieke onrust in Europa rond begrotingstekorten en duurzaamheidsdoelstellingen. “Prachtig, al die miljarden aan steun. Kijk naar Duitsland, tweehonderd miljard euro steun, alleen al om de hoge energieprijs te compenseren. Het gevolg zal zijn dat de beschikbare begrotingsruimte van landen volledig wordt uitgeput en dat begrotingen ontsporen, net in een tijd waarin ook veel geld nodig is voor de energietransitie en klimaatmaatregelen. Het kan haast niet anders dat duurzaamheid de komende tijd op de achtergrond raakt.”
Is er dan geen lichtpunt? “Zolang de oorlog voortduurt en corona op de loer ligt, is onzekerheid troef. Hierdoor ontbreekt het fundament dat nodig is voor herstel.”
Verdoe jij ook te veel tijd met het opvolgen van alle nieuwtjes in je feed? No worries, wij verzamelen alles wat nieuw is in de finance wereld. Al die nieuwtjes komen wekelijks in jouw mailbox terecht.
