Privacyverklaring

Economisch risico wereldwijd sterk verhoogd door COVID-19

17 september 2020
Tekst
Peter Ooms

Uit de Marsh's Political Mid-Year Update blijkt dat de risicoscores voor alle landen die Marsh onderzocht met 30% stegen. In 2019 was dat slechts voor 60 landen het geval. Bovendien blijken de stijging van de risicoscores veel groter dan vorig jaar (7% tegenover 0,1 à 0,4%).

In een al zeer volatiel politiek risicolandschap is covid-19 ongetwijfeld één van de oorzaken van de stijging van de risicoclassificaties. Volgens het Marsh onderzoek hebben de economische en sociale gevolgen van de pandemie geleid tot aanzienlijke verschuivingen in het mondiale politieke risicogebeuren. Daarnaast ziet de maatschappij een versnelling van de geopolitieke megatrends, het handelsprotectionisme en de evolutie naar een multipolaire wereldorde.

Economische impact

Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) voorspelt dat de mondiale economie in 2020 zal krimpen met 4,9%. Een spoedig economisch herstel is moeilijk te voorspellen. En dat omwille van de onzekerheid over het vermogen van de regeringen om covid-19 te beheersen zonder vaccin.

Het herstel zal ongetwijfeld ongelijk verlopen over landen en sectoren. Landen die de crisis zijn ingegaan met een zwakke basis zullen met diepere economische littekens worden geconfronteerd. Terwijl degenen die in staat waren fiscale stimuli aan te reiken en het virus te beheren, het best geplaatst zullen zijn voor herstel.

Handelsspanningen zullen waarschijnlijk ook toenemen want de drijvende krachten achter het toegenomen handelsprotectionisme zijn blijven bestaan. Ze kunnen worden verergerd door een verslechtering van de betrekkingen zoals het geval was tussen de VS en China tijdens de pandemie.

De onder druk staande overheidsfinanciën kunnen sommige regeringen ertoe aanzetten om alternatieve inkomstenbronnen te zoeken. Dat kan door aanpassing van de wetgeving of zelfs nationalisaties.

De pandemie zal eveneens resulteren in toenemende kredietrisico’s voor sommige landen. Vele landen hebben in een tijd van verminderde overheidsinkomsten uitgebreid ingezet op fiscale stimuleringspakketten ter ondersteuning van de particuliere sector, creëerden een fonds voor extra zorguitgaven en investeerden in een post-covid herstel.

Protesten en regeringsinstabiliteit

Nationale lockdowns, uitgaansverboden en de gezondheidsrisico's die daarmee gepaard gaan hebben er toe geleid dat door covid-19 het risico op onrust onder de bevolking de afgelopen maanden beperkt was. Uitzonderingen niet te na gesproken zoals deze in Chili en Hongkong SAR (Special Administrative Region).

Het verlichten van deze lockdown-maatregelen kan echter leiden tot het hervatten van deze protestbewegingen. En dat in de eerste plaats bij die regeringen die er niet in geslaagd zijn om de pandemie effectief te beheersen. Zo kreeg Servië bijvoorbeeld te maken met een golf van onrust na de plannen van de regering om het weekend uitgangsverbod opnieuw in te voeren. In de eerste helft van 2020 ging de pandemie ook gepaard met een hernieuwde focus op raciale ongelijkheid en onrecht.

En wat met Europa?

Henri Steyaert, CEO Marsh Belux: “Terwijl de economische data uit Europa voorzichtig neigden in de richting van een herstel, kan de vrees voor een tweede golf van infecties dit momentum nog ondermijnen. Het is dan ook hoopgevend dat de EU-leiders in juli met €1.824,3 miljard een meerjarig financieel kader (MFK) hebben opgezet gecombineerd met de buitengewone herstelinspanning Next Generation EU. Het pakket zal de EU helpen bij de wederopbouw na de covid-19 pandemie en zal investeringen in de groene en de digitale transitie ondersteunen”.

Spanning tussen China en India

Twee van de belangrijkste top 15 Belgische handelspartners balanceren op de rand van een oorlog. Immers de 3500 km lange grens tussen China en Indië in de Himalaya blijkt nooit precies te zijn vastgelegd.

Covid-19 verzwakte de economische prestaties van China aanzienlijk in het eerste kwartaal van 2020. De nationale lockdown had een aanzienlijke invloed op de secundaire en tertiaire sectoren. Als gevolg hiervan is de Chinese risico classificatie tussen januari en juli 2020 met 0,6% gestegen, van 3,6 naar 4,2.

De bbp-groei van China wordt voor het hele jaar geraamd op 1,6% in 2020. Naar verwachting wordt een herstel in 2021 van 7,4% vooropgesteld.

De groei zal echter ongelijk zijn en sector overschrijdend omwille van het internationale handelslandschap dat nog altijd complex blijft. Hong Kong (SAR), de Zuid-Chinese Zee, Taiwan en technologisch concurrentie blijven potentiële brandhaarden tussen China en de US. Bovendien kunnen eveneens de externe betrekkingen met andere westerse economieën in 2020 onder druk komen te staan, omwille van het feit dat sommige staten steeds vaker partij kiezen in de Sino-Amerikaanse confrontaties.

Ernstige krimp in India

Ondanks de implementatie van een landelijke lockdown in maart 2020, is India een van de landen die het meest door covid-19 is getroffen.

Zelfs nu de maatregelen zijn versoepeld, wordt de Indiase economie geconfronteerd met een ernstige krimp in de komende 12 maanden, vooral in de dienstensector als gevolg van de instorting van de binnenlandse en internationale vraag. De dienstensector is immers de belangrijkste motor van de economische groei van India, die 54% van het bbp bijdroeg in 2018-2019.

Het bbp van het land zal naar verwachting in 2020-2021 met 4,5% krimpen. De economische impact zal nog groter zijn als de pandemie niet onder controle kan gebracht worden in de tweede helft van 2020.

Valuta-in-convertibiliteit en transferrisico zijn gestaag toegenomen in India sinds begin 2020, waardoor de risicoscore stijgt van 3,9 tot 4,2. Bovendien was er een record uitstroom van kapitaal tijdens de pandemie. Tussen maart en april had India de op twee na grootste kapitaalvlucht in Azië.

De update van de Political Risk Map 2020 is gebaseerd op gegevens van het World Risk Review-platform van Marsh.