Privacyverklaring

De CFO van morgen scoort in de bestuurskamer eerder met betrouwbare dan met nauwkeurige voorspellingen

6 januari 2025
Tekst
Nick Vandesype, oprichter en CEO van Predikt

Hoe houden bedrijven anno 2025 het hoofd boven water? Hoe nemen ze afstand van de concurrentie? De sleutel ligt steeds vaker in de handen van de CFO, een rol in volle transformatie door de globalisering, een stortvloed aan data en de toenemende druk van het management. Artificiële intelligentie kan CFO’s helpen het bos door de bomen te zien, maar het blijft wachten op tools die met transparante berekeningen betrouwbare prognoses in de hand werken. Het draait immers niet langer om nauwkeurige voorspellingen, maar om betrouwbare prognoses die het management vertrouwen geven om doorslaggevende beslissingen te maken.

De rol van de CFO is de afgelopen twee decennia sterk geëvolueerd. Waar CFO’s vijftien jaar geleden haast veredelde boekhouders waren die ervoor zorgden dat de rekeningen klopten en alle nulletjes en komma’s juist stonden, worden ze nu gezien als strategische businesspartners die, met inzicht in de financiële data, gelden als een single point of truth in de bestuurskamer. De afgelopen jaren investeerden veel bedrijven dan ook in middelen om de meerwaarde van de CFO verder te vergroten, zoals enterprise performance management tools die moeten leiden tot duidelijke en realistische budgetprognoses.

Dynamische macro-economie

Die investeringen komen niets te vroeg. De CFO ziet zijn werktabellen overspoeld worden door alsmaar meer bedrijfsdata die prognoses en analyses beïnvloeden terwijl ook steeds meer collega’s input geven. Er wordt dan ook naarstig gezocht naar technologieën die helpen het overzicht te bewaren, en zo lijkt de rol van de CFO steeds meer op die van de CIO of CTO. Daarnaast is de rust in de wereldeconomie nooit teruggekeerd sinds de financiële crisis in 2008. Macro-economische schommelingen blijven elkaar in sneltempo opvolgen, terwijl de globalisering zich verder doortrekt. Bedrijven produceren en verkopen al lang niet meer onder de kerktoren en worden dus steeds kwetsbaarder voor internationale marktverschuivingen. Onderzoek van Deloitte toont duidelijk aan dat door de jaren heen de financiële en economische onzekerheid van CFO’s toenam naarmate de marktvolatiliteit steeg.

Om concurrerend te blijven, moeten bedrijven niet alleen kijken naar interne data, maar ook externe factoren zoals inflatie en grondstofprijzen meenemen in hun voorspellingen. De verantwoordelijkheid van de CFO wordt er zo niet kleiner op, net als de berg data waarmee die te maken krijgt.

Zwarte doos

Hoewel dit besef leeft in de markt en er heel wat geschreven wordt over de impact van externe marktindicatoren, ontbreekt vandaag nog de technologie die CFO’s moet helpen om in de groeiende datastroom efficiënt de juiste indicatoren te identificeren en analyseren. Artificiële intelligentie kan hier soelaas bieden. Toch blijft er een belangrijk obstakel: transparantie. De complexe algoritmes in AI-oplossingen zijn als de zwarte doos van een vliegtuig. Hun neurale netwerken werken op verschillende manieren waardoor het niet precies uit te leggen valt waarom de uitkomst net A of B is. Dit gebrek aan inzicht vormt een risico voor CFO’s. Wanneer een voorspelling onjuist blijkt en er geen duidelijke redenering achter het resultaat zit, is het voor de CFO haast onmogelijk om met vertrouwen een strategie of voorspelling te verkopen aan het management.

Betrouwbaarheid boven nauwkeurigheid

Dat vertrouwen wordt nochtans belangrijker dan de nauwkeurigheid van prognoses. Onderzoek van KPMG leert ons dat veel organisaties niet bepaald uitblinken in het opstellen van prognoses. Slechts één procent van de ondervraagde bedrijven landde precies op hun voorspelling, terwijl slechts een op vijf binnen een marge van vijf procent rond hun prognose eindigde. Het hoeft niet te verbazen dat twee derde van de ondervraagden het erover eens is dat forecasting meer een kunst is dan een exacte wetenschap. Maar belangrijker, geen enkele van de ondervraagden ondervond een grote nefaste impact op de business door onnauwkeurige prognoses. Is nauwkeurigheid dan zo belangrijk?

Ze wordt bepaald op basis van historische data die bol staan van variabelen. Alles wat in de toekomst ligt is per definitie onzeker. Men kan het weer voorspellen maar die voorspelling zal nooit volledig nauwkeurig zijn. Wel kan ze helpen om de juiste beslissingen te maken. Of de kans op regen nu groot of klein is, als je kan vertrouwen op de voorspelling zal ze je aanzetten om een regenjas te dragen op weg naar het werk. Hoe meer vertrouwen je hebt, hoe sneller je betere beslissingen gaat maken. In die zin is de richting belangrijker dan de precieze uitkomst. Betrouwbaarheid van prognoses zet aan tot snellere concrete strategische beslissingen die zich vertalen in een concurrentieel voordeel.

Bouw op de basis

Maar hoe bereik je dit als CFO? Door in eerste instantie te bouwen op de basis die er al ligt: Welke datalakes zijn al aangelegd, welke procesoptimalisaties zijn al doorgevoerd? Ga vervolgens op zoek naar de juiste tooling die kan helpen om die waarde te verdubbelen zonder dat je moet aankijken tegen een nieuwe tijdrovende implementatiefase. Kies tot slot voor technologie die zowel door finance als business users benut kan worden. Zo til je je finance-afdeling naar een hoger niveau.

De CFO die zich anno 2025 zal onderscheiden is de CFO die met de juiste tooling op grote schaal inzicht krijgt in interne bedrijfsdata en externe factoren, ondanks de hoeveelheid aan gegevens. Zo kunnen CFO’s de volatiliteit van de globale markteconomie de baas door snel te handelen, marktsignalen te herkennen en met vertrouwen knopen door te hakken.