Op de voorbije CFOconferenz kwam de geopolitieke situatie in de wereld aan bod. Hoe kan die België en Europa op de lange termijn raken? Ambassadeur Frank Arnauts, hoofdcoördinator op de FOD Buitenlandse Zaken voor de toekomst van Europa, foresight en economische veiligheid, nam deel aan de discussie.
Europa heeft snel gereageerd op voorbije crisissen zoals corona, de stijgende energieprijzen of de Russische inval in Oekraïne. Daarmee heeft het zijn slagkracht getoond. Nu groeit de consensus over de nood aan een proactieve strategie waarbij de Unie de socio-economische veiligheid wil verzekeren. Daarover zijn al vergaderingen gehouden en documenten geschreven. Het is nu zaak om tot een synthese te komen in één visie: de open strategische autonomie.
De veranderende omgeving speelt niet altijd in het voordeel van de EU. De Europese Unie is gezakt in de internationale rangorde. De rest van de wereld kijkt nu op een andere manier naar Europa en België. Wanneer Europa prioriteiten op tafel legt, wordt dat niet meer zomaar aanvaard. De internationale gesprekspartners willen dat hun Europese confraters met goede argumenten komen vooraleer ze zich engageren. Die weerstand voelen de diplomaten nu al in andere landen wanneer Europa nieuwe vereisten wil opleggen rond bijvoorbeeld mensenrechten en het verbod op dwangarbeid. Europa hecht veel belang aan waarden en normen. Handelspartners elders in de wereld doen dat veel minder. Dat maakt het oude continent soms minder aantrekkelijk.
Europa bevindt zich dus wel degelijk op een kantelmoment. Het moet nu bepalen hoe het in de toekomst nog invloed kan uitoefenen. Dat is enerzijds mogelijk door zijn troeven goed uit te spelen. Positieve kenmerken van Europa zijn het hoge kennisniveau en ook de zeer grote consumentenmarkt. Die zal alleen maar groter worden door de uitbreiding die er zit aan te komen.
Er zijn ook een aantal tendensen die in het nadeel van de EU spelen. Ten eerste moet Europa om allerlei redenen grote inspanningen leveren die veel geld kosten. Denk aan het versterken van de Europese defensie, de doelstellingen van de Green Deal of de voorgestelde besparingen van de Europese Commissie voor een bedrag van 27 miljard euro. Dat alles brengt onze competitiviteit in het gedrang. Nu al zie je dat Europese politici – waaronder onze eigen eerste minister – meer aandacht besteden aan het herstellen van die concurrentiekracht. Ze hebben dat onlangs nog gedaan met de Antwerp Declaration for a European Industrial Deal. Toch mag de balans nu niet doorslaan. Het hoogste Europese niveau hecht veel belang aan een driehoek met drie waarden: competitiviteit, sociaal welzijn en ecologie. Geen enkele van die drie mag de overhand krijgen. Ze moeten in gelijke mate vooruit gaan.
(kader)
Uitbreiding van de EU
Er zijn plannen om binnen afzienbare tijd de Europese Unie uit te breiden met bijkomende landen. Het gaat om Oekraïne, Moldavië en de landen in de Balkan. Die vergroting is enerzijds positief, maar heeft anderzijds ook een impact op de werking van de Unie. De Europese Commissie wil dat de EU nog kan beslissen en actie ondernemen. Daarvoor is er nood aan een diepere integratie en een betere en vereenvoudigde regelgeving.
Verdoe jij ook te veel tijd met het opvolgen van alle nieuwtjes in je feed? No worries, wij verzamelen alles wat nieuw is in de finance wereld. Al die nieuwtjes komen wekelijks in jouw mailbox terecht.
