Privacyverklaring

Doorbreekt private equity de stilstand?

14 mei 2024
Tekst
Peter Ooms
Beeld
Cédric Bovy (Bain)

Consultingkantoor Bain publiceert zijn jaarlijkse studie over de stand van zaken in de markt van de private-equitykantoren. De stilstand van het voorbije jaar kan volgens Bain snel omkeren in een actieve markt als gevolg van de meer voorspelbare rentevoeten.

CVC, dat sinds kort genoteerd is op de beurs van Amsterdam, heeft onlangs het grootste buy-outfonds uit de geschiedenis gelanceerd. “Dat is een teken dat er nog veel geld beschikbaar is voor private-equitytransacties. In de praktijk is het beeld heel gemengd. Er zijn fondsen die het heel goed doen, andere komen net in de problemen”, zegt Cédric Bovy, partner bij Bain & Company.

Betere rendementen

Cédric Bovy wijst erop dat private equity (PE) de voorbije twintig jaar zeer goede resultaten kan voorleggen. De opbrengsten van de investeringen in niet-beursgenoteerde bedrijven liggen een stuk boven die op de aandelenmarkt. “En dat is een gemiddelde. Als je kijkt naar de PE-bedrijven in het hoogste kwartiel dan presteren die nog eens significant beter. In het algemeen zijn ze ook erg snel om in te spelen op nieuwe trends. Eerst was het digital, daarna ESG en nu AI”, zegt Cédric Bovy.

De laatste tijd is die reputatie wel getaand. Door de stijging van de rentevoeten zien de fondsen zich geconfronteerd met problemen met de leningen die als hefboom fungeren. Door die extra financiële inbreng kunnen de bedrijven in de portfolio gewoonlijk sneller groeien. Dergelijke leningen worden nu veel duurder. Dat maakt ook dat de fondsen minder kandidaat-bedrijven zien om over te nemen. Ze blijven zitten met te veel ongebruikte cash. Er zijn grote problemen om de bedrijven in de fondsen op het eind weer te verkopen aan een betere prijs. Dat ligt ook aan een daling van het aantal beursintroducties. “Op dit ogenblik komen alleen nog de allerbeste bedrijven in een PE-fonds. De vraag is klein en dus dalen de prijzen, waardoor de eigenaars weer afhaken.”

Een nieuw begin

In het Global Private Equity Report 2024 is er sprake van het donker voor het ochtendgloren. In een eerste reeks grafieken is telkens een duidelijk dalende tendens te zien. Door de snelle rentestijgingen daalden zowel het aantal deals, de gemiddelde waarde van die transacties, de waarde van de exits als het bedrag aan ingezamelde fondsen. Er is wel een verschil: deal value en exit value zijn allebei gedaald met zestig procent of meer. Het ophalen van nieuw kapitaal loopt slechts lichte vertraging op (min één procent).

Bain spreekt van een exit conundrum als het ernstigste probleem. Door de stijging van de intrestvoeten dalen de multiples bij de verkoop van bedrijven. De aandeelhouders van het bedrijf zijn dan niet geneigd om snel te verkopen en willen wachten tot de marktomstandigheden beter zijn. Voor de fondsen betekent dit dat ze minder winst kunnen uitkeren aan hun investeerders. Die laatsten moeten in uitzonderlijke gevallen soms wachten op een volledige ontbinding van het fonds om hun inleg en de opbrengst terug te krijgen. In die omstandigheden hebben ze ook minder kapitaal om in een nieuw private-equityfonds te stoppen. “Dat kan ook een effect hebben op de fondsenbeheerders zelf. Als die medewerkers geen perspectieven op groei zien, beperkt dat hun carrièremogelijkheden. Dan zoeken ze liever elders werk”, zegt Cédric Bovy.

“We stellen vast dat de bekendste en grootste PE-spelers wel nog nieuw kapitaal kunnen aantrekken, maar dat sommige kleinere fondsen in de problemen geraken. Sommige zijn er zelfs mee gestopt. Het verschil is de manier van het beheer van de fondsen en de aanpak in de bedrijven. Ik denk dat een voorzichtige investering in de juiste bedrijven, gecombineerd met weloverwogen management, beter heeft gewerkt in de laatste twee jaar”, aldus nog Cédric Bovy.

Meer deals verwacht

De auteurs van het rapport wijzen ook op een verandering in de financiële aanpak in de overgenomen bedrijven. Te lang hebben de fondsenmanagers gemikt op een verhoging van de omzet en te weinig aandacht besteed aan het verbeteren van de marge. “Dat werkt niet meer wanneer de stijgende rentevoeten als een ballast de multiples naar beneden trekken. De bedrijven in de portfolio die beter presteren in deze moeilijke markt hebben alles uit de kast gehaald om hun ebitda op een efficiënte manier te verbeteren.”

Cédric Bovy is ook optimistisch over een snelle ommekeer door de evolutie van de rentevoeten. “Iedereen wachtte op een daling van de intrestvoeten bij de centrale banken, maar die is er niet meteen gekomen. Intussen maken we een periode mee waarin die rentevoeten nu al lange tijd erg stabiel zijn. Dat maakt het voor de fondsenmanager makkelijker om de bedrijfswaarde te bepalen als koper en verkoper. Ik verwacht weer meer deals in de loop van dit jaar.”

PE wordt mainstream

Steeds meer partijen zijn geïnteresseerd om te investeren via een private-equityfonds. “Recent heeft ook het grote Noorse pensioenfonds overwogen om in te stappen. Uiteindelijk hebben ze dat niet gedaan. Ik stel wel vast dat het steeds meer deel uitmaakt van het aanbod van private bankiers en wealth managers. Er ontstaat ook een secundaire markt met fondsen van PE-fondsen. Een digitaal platform als Moonfare maakt het mogelijk om vanaf honderdduizend euro in te stappen in PE-beleggingen. Een tiental jaar geleden moest je minstens een miljoen kunnen inleggen. Dat verhoogt de liquiditeit in de hele sector”, zegt Cédric Bovy.

Kan je de aanpak van de Belgische family offices vergelijken met die van private-equitykantoren?

“Ja en neen. Ze mikken enerzijds ook op een snelle verbetering van het rendement door het invoeren van een professioneel management en gebruiken een hefboom om de groei te versnellen. Maar de bekende familiale holdings, zoals Sofina (familie Boël) of vehikels als Korys (Colruyt) of Baltisse (Balcaen) hebben veel meer geduld. Sofina is meer dan dertig jaar een grote aandeelhouder geweest van Colruyt bijvoorbeeld. Die tijdshorizon is helemaal anders bij private equity, met een fonds dat zichzelf na vijf of zeven jaar opheft en alle assets verkoopt.”

Over Bain

Bain & Company heeft dezelfde roots als het PE-kantoor Bain Capital, maar intussen staat tussen de twee een Chinese muur. Bain Capital was een van de eerste private-equityfondsen en intussen een van de allergrootste. In België kwam het kantoor nog in de kijker toen het in 2022 hoofdaandeelhouder werd bij House of HR. Dat is de groep die Conny Vandendriessche oprichtte en die bekend is van interimkantoor Accent. Bain Capital nam de aandelen over van Naxicap, een Franse private-equityspeler die de groep al had begeleid bij een eerste internationalisering.