Abigail Levrau, research director van Guberna, het Instituut voor Bestuurders, geeft een korte inleiding bij het thema Governance.
“Binnen de term ESG staat de G van Governance niet op dezelfde hoogte als Environment en Social. Die twee laatste zijn doelstellingen: een organisatie moet het milieu en de medewerkers goed behandelen en mag zeker geen schade aanrichten. Governance is hiervoor een middel en dus geen doelstelling op zich.”
Zo is het trouwens van begin af aan de bedoeling geweest. We vergeten soms dat het voormalig secretaris-generaal van de VN Kofi Annan was, die de term heeft geïntroduceerd in 2004. “Governance is niet nieuw. Uit historisch onderzoek blijkt dat de Nederlandse Oost-Indische Compagnie al geconfronteerd werd met bestuurskwesties. Er is dus een lange traditie van Governance. Zeker grote internationale bedrijven kennen dat. Ben je beursgenoteerd dan zit dat ingebakken in de structuren, mede door de vele regels die op die bedrijven van toepassing zijn.”
Uit een studie van Guberna blijkt dat er wel nog wat schort aan de kennis op het vlak van Governance in de kleinere bedrijven. “Ook de structuur ontbreekt daar nog. Daarnaast blijkt uit onze evaluatie-oefeningen wat de grote uitdagingen zijn voor de raden van bestuur. Dat zijn de thema’s ESG en digitalisering. Ik volg de stelling dat er nood is aan heel wat kennisoverdracht op dat vlak.”
Bedrijven kijken nog te vaak naar ESG op een wat ouderwetse manier, als een vorm van filantropie. Ze zien het als een activiteit die bovenop de bedrijfsprocessen komt. “Dat is echt niet meer van deze tijd. Ondernemingen moeten ESG nu echt in de cultuur en de strategie integreren. Nu dienen bedrijven operationele wijzigingen door te voeren in de werking van het bedrijf zelf. De thematiek is nog volop in evolutie. Bedrijven doorlopen een leercurve. Het vergt ook een fundamentele wijziging. Zeker beursgenoteerde bedrijven waren lang sterk gefocust op het creëren van aandeelhouderswaarde, met een zekere risicobeheersing op het vlak van milieu en sociale impact. Nu moeten ze overschakelen op een duurzame waardecreatie, die rekening houdt met veel meer factoren. Dat bewustzijn is wel al aanwezig in de raden van bestuur, maar het ontbreekt nog aan kennis om het waar te maken in de praktijk. Met Guberna geven we daarover een reeks opleidingen om die bestuurders te ondersteunen.”
“We zijn er erg beducht voor dat raden van bestuur zich beperken tot het minimum en dat dan nog beter voorstellen dan het in werkelijkheid is. Regelmatig worden grote bedrijven betrapt op greenwashing.”
“Bij kleine bedrijven merken we dat de druk vanuit de toeleverketen heel groot wordt. De beursgenoteerde bedrijven moeten al snel met uitgebreide rapporten komen over hun prestaties op het vlak van duurzaamheid en data opnemen over hun klanten en leveranciers, vaak ook kmo’s. Die worden zo op een indirecte manier gedwongen om snel daarover te rapporteren.”
“Ik merk dat heel wat bedrijven stappen zetten via een externe certificatie van hun duurzaamheidsprestaties. B Corp levert zo’n label. De aandacht van ratingagentschappen zoals Sustainalytics kan ook een duw in de rug zijn. Nadeel is dat die certificaten en ratings heel wat inspanningen en geld kosten. Onderling zijn ze ook niet goed vergelijkbaar. Zeker de ratings vertonen soms uiteenlopende screenings.”
“Tegelijk moeten bedrijven niet te lang treuzelen. De overheid neemt deze thematiek heel ernstig. Ik heb nog nooit meegemaakt dat de aanpak zo snel verstrengt van soft law naar hard law, weliswaar vooral in Europa. In de VS daarentegen zien we nu zelfs weerstand tegen investeerders en banken die te veel nadruk leggen op duurzaamheid. Zelfs de baas van Blackrock, Larry Fink, komt onder druk te staan van conservatieve politici. Europese familiebedrijven zijn bewuster. Voor mij staat het vast dat hun ondernemerschap met een visie op de lange termijn en een strategie gebaseerd op rentmeesterschap daarin een belangrijke rol speelt.”
Verdoe jij ook te veel tijd met het opvolgen van alle nieuwtjes in je feed? No worries, wij verzamelen alles wat nieuw is in de finance wereld. Al die nieuwtjes komen wekelijks in jouw mailbox terecht.
