“Wij hebben geen prijszettingsmacht”

De gestegen inflatie is een bittere pil voor de verzorgingssector. “Onze langetermijnplanning ligt in duigen”, getuigt Koen De Gronckel, cfo en bestuurder van GZA Ziekenhuizen en vanaf 1 januari 2024 cfo van de fusiegroep ZAS (Ziekenhuis aan de Stroom), de fusie van ZNA (Ziekenhuis Netwerk Antwerpen) en GZA Ziekenhuizen.

Welke impact ondervindt GZA van de gestegen inflatie?

“De impact is heel groot omdat wij een erg arbeidsintensieve sector zijn. Onze personeelskost is met een inflatie van meer dan tien procent dan ook aanzienlijk hoger. Op sectorniveau heeft dat een substantiële impact. Een tweede punt zijn de gestegen energiekosten. We hadden een langlopend contract waarmee we ons in 2022 nog wat konden indekken, maar contracten lopen af. Voor 2023 is het een heel ander verhaal. Voor de fusiegroep GZA/ZNA spreken we over een energiekost van zowat dertig miljoen euro, tegenover ongeveer zeven miljoen euro een paar jaar geleden. We krijgen in 2023 wel een kleine compensatie van de overheid, maar dat is uiteraard onvoldoende. Deze kost is op termijn onhoudbaar.”

De verwachting is dat de inflatie ook volgend jaar nog op een hoog niveau blijft hangen. Kan of moet u maatregelen nemen?

“Ik ben eerlijk gezegd niet zo’n grote believer van voorspellingen, zoals dat de piek voorbij is. Toen we ons budget voor 2022 implementeerden, ging het Planbureau uit van een inflatie van twee procent. We zitten ondertussen boven tien procent. Ik vrees dat een heel pak van de gestegen prijzen nog niet volledig zijn doorgerekend. Ik zie dat bij onze leveranciers, waarmee nochtans aanbestedingen en contracten lopen. Zij komen nu ook met prijsverhogingen, ondanks die contracten, gewoonweg omdat ze het niet meer bolwerken. Zeker voor energie-intensieve sectoren, zoals wasserijen, zien we prijsstijgingen in de orde van tien tot twintig procent tegemoet. We kunnen op ziekenhuisniveau ons eigen verbruik wel proberen onder controle te houden, maar als je tegelijk met dergelijke facturen wordt geconfronteerd, dan weet je dat je hele langetermijnplanning in duigen ligt.”

Vreest u een loon-prijsspiraal?

“Ja, die is al volop bezig. En we moeten dat ondergaan. Ons specifieke sectorprobleem is dat we gebonden zijn aan vaste Ific-schalen, Riziv-tarieven enzovoort. Wij hebben geen prijszettingsmacht en we kunnen ook niet zomaar even wat mensen wegsaneren. We hebben nu eenmaal een aantal personeelsleden nodig volgens het aantal patiënten en bedden. Bovendien hebben we nu al een uitval van zowat tien procent sinds corona. Nog meer uitstroom en minder personeel zou de hele gezondheidszorg in het gedrang brengen. Hetzelfde geldt voor de woonzorgcentra en de kinderopvang.”

Heeft een recessie een invloed op de financiën van een ziekenhuis?

“We voelen dat op een aantal vlakken. Zo is er de daling in het aantal opnames. Mensen stellen zorg uit wegens de gedaalde koopkracht. Dat is natuurlijk geen goed idee, maar als je minder centen hebt, moet je keuzes maken. We merken het ook in onze debiteurenportefeuille, waar het aantal afboekingen toeneemt. Sinds een aantal maanden worden we geconfronteerd met een toename van het aantal onbetaalde facturen. Dat zal in de komende maanden nog stijgen.”