In 2022 gingen in ons land 9.823 ondernemingen failliet. Dat is 42 procent meer dan in 2021. Dat blijkt uit cijfers van GraydonCreditsafe, gespecialiseerd in analyse en inzichten op basis van bedrijfsdata. Hoewel de trend in vergelijking met de voorgaande covidjaren duidelijk stijgend is, bereikt het cijfer op federaal niveau geenszins de volumes uit de precoronajaren.
In de praktijk merkt GraydonCreditsafe sterke regionale verschillen. Enkele provincies in het Vlaams Gewest bereiken wél de aantallen uit het precovidtijdperk en soms overstijgen ze die zelfs. In de provincie Antwerpen meet GraydonCreditsafe met 2.232 uitspraken het op een na hoogste aantal faillissementen ooit (+76,4 procent ten opzichte van 2021). Vlaams-Brabant veegt met 750 faillissementen het record van 2019 (toen 709 uitspraken) van de tabellen. Zowel in Brussel als in Wallonië is de stijgende trend minder uitgesproken, al bedraagt die ook daar +32,7 procent en +22,2 procent. In elk geval liggen deze cijfers ver onder het precovidniveau.
De faillissementsgraad geeft de verhouding weer tussen het aantal ondernemingen die tijdens een bepaalde periode failliet gaan en het aantal actieve ondernemingen (minus de stopzettingen). “Deze benadering leert ons meer over het ziektebeeld van ondernemingen dan absolute aantallen”, zegt Eric Van den Broele, research & development director bij GraydonCreditsafe. “In de praktijk kende onze ondernemingspopulatie het afgelopen decennium een belangrijke groei. Het aantal faillissementen steeg niet evenredig. Met andere woorden, het aantal actieve ondernemingen steeg sneller dan het aantal faillissementen. In wezen is ons ondernemingsweefsel dus, zeker na de doubledipcrisis tot 2013, een stukje gezonder geworden.”
In het postcrisisjaar 2013 berekende GraydonCreditsafe nog een faillissementsgraad van 1 op 99: per 99 actieve bedrijven ging dat jaar één bedrijf over de kop. Sindsdien kent de faillissementsgraad op federaal niveau een duidelijk dalende trend. “Sinds 2020 moet de faillissementsgraad voorzichtig geïnterpreteerd worden”, zegt Eric Van den Broele. “In 2020 en 2021 lag het aantal faillissementen kunstmatig laag door allerhande steunmaatregelen ter bestrijding van de economische gevolgen van de covidcrisis. De recordlaagte van 1 op 217 bedrijven dat in 2021 failliet ging, is dus allesbehalve een natuurlijk peil. In 2022 ging 1 op 151 eenmanszaken of vennootschappen failliet. De stijging is niet onverwacht, al blijft de faillissementsgraad nog altijd sterk onder het niveau van het precovidtijdperk.” Sinds de hervorming van het ondernemingsrecht in 2019 worden ook vzw’s beschouwd als onderneming. Bijgevolg kunnen ook zij failliet worden verklaard. De faillissementsgraad is aanzienlijk lager als je ook rekening houdt met vzw’s en verenigingen, aangezien faillissementen bij deze ondernemingsvormen zeer uitzonderlijk voorkomen.
Naar verhouding zijn er nooit eerder zoveel jonge bedrijven over de kop gegaan. Liefst 38,15 procent van de gefailleerden in 2022 bestond geen vijf jaar. “Het is het hoogste cijfer van het afgelopen decennium”, zegt Eric Van den Broele. “Dit is des te opvallender aangezien we de voorbije jaren net een omgekeerde trend vaststellen. Deze trend is overigens een uitdrukkelijk Vlaams fenomeen, met liefst 41,15 procent van de gefailleerden jonger dan vijf jaar.”
Traditioneel noteert GraydonCreditsafe het hoogste aantal faillissementen in de horeca en de bouw. “In 2022 noteren we in de bouwnijverheid 2.023 uitspraken (+40,8 procent). In de horeca tellen we 1.619 uitspraken (+56,1%). Ook hier piekt het Vlaams gewest, met 909 (+75,8 procent) uitspraken in de horeca en 1.110 (+40,2 procent) in de bouw. In Brussel noteren we in de bouwnijverheid 439 uitspraken, een stijging met 77,0 procent, terwijl het aantal faillissementen in de horeca hier stijgt met 32,8 procent (312 uitspraken).”
Hoewel kleiner in absoluut aantal, vestigt de transportsector met betrekking tot het aantal faillissementen een absoluut record met 566, een stijging van 38,7 procent ten opzichte van 2021. “Binnen deze sector noteren we een bijzonder hoge faillissementsgraad (1 op 31) bij de deelsector posterijen en koeriers”, zegt Eric Van den Broele.
In de maand december zijn de aantallen minder uitgesproken. Tijdens december 2022 gingen 832 ondernemingen over de kop. In vergelijking met december 2021 betekent dit een stijging van 10,9 procent. Die stijging is beduidend minder scherp dan de maanden voordien. “Dit is enerzijds een gevolg van de eindejaarsperiode, die samenvalt met een kleiner aantal zitdagen. Anderzijds maten we in december 2021 al een bijzonder scherpe stijging ten opzichte van de maanden voordien, waardoor het huidige stijgingspercentage wat getemperd wordt”, besluit Eric Van den Broele.
Verdoe jij ook te veel tijd met het opvolgen van alle nieuwtjes in je feed? No worries, wij verzamelen alles wat nieuw is in de finance wereld. Al die nieuwtjes komen wekelijks in jouw mailbox terecht.
