Handelsrisico’s hoger dan vóór corona

Wie in België zakendoet met vijftien van de belangrijkste achttien sectoren loopt een verhoogd handelsrisico. Dat blijkt uit de jaarlijkse wereldwijde risicoanalyse door kredietverzekeraar Allianz Trade. Wereldwijd scoren de sectoren bouw, textiel en metaal het slechtst. Het risicobeeld van nagenoeg alle sectoren is slechter dan in de pre-coronaperiode. “Veel sectoren kampen met margeproblemen. Dat vergroot de kans op wanbetaling.”

Volgens Johan Geeroms, director risk underwriting Benelux van Allianz Trade, is het risicobeeld van België slechter dan het gemiddelde in de eurozone. De sectorrisicobeoordeling van Allianz Trade is gebaseerd op het risico op wanbetaling door bedrijven. Dit wordt per sector gemeten op een schaal van vier niveaus, van laag tot hoog (groen, geel, oranje en rood). België scoort oranje voor 15 sectoren, zowel in 2023 als 2024. Landen als Italië, Portugal, Zwitserland en de Scandinavische landen doen het opmerkelijk beter. België scoort het slechtst in West-Europa.

Zwakke vraag en overcapaciteit

Voor de beoordeling van het risico gebruikt Allianz Trade vier bepalende factoren: de vraag vanuit de markt, de winstgevendheid, de liquiditeit en de omstandigheden waarmee de sector te maken heeft. En dat plaatsen ze tegen de achtergrond van de algehele economie. Die analyse toont aan dat de industriële sector nog steeds kampt met overcapaciteit en zwakke vraag, vooral in de eurozone. Dit gebeurt in de context van een matige economische groei.

Wat maakt sectoren kwetsbaar voor een handelsrisico?

Johan Geeroms ziet drie trends in de risicoanalyse van de sectoren. “Je hebt sectoren met een zwakke vraag en een beperkt prijszettingsvermogen, zoals de papier-, chemische-, agrarische- en textielindustrie. Beperkte groei en druk op de marges domineren hier de vooruitzichten. Daarnaast zie je sectoren die nog steeds kampen met problemen in de toeleveringsketen. Hun vraag is wel behoorlijk veerkrachtig, maar operationele en geopolitieke hindernissen duren maar voort. Zoals in de transport- en energiesector. Aan de positieve kant zie je sectoren met stabiele of verbeterende vooruitzichten, zoals IT-diensten en de farmaceutische industrie. Zij profiteren van de opkomst van AI of van ontwikkelingen als duurzaamheid of vergrijzing. We zien herstel in de risicobeoordeling in de autosector, transport en machinebouw. Maar die zijn de afgelopen jaren dan ook wel heel hard geraakt.”

Sectoren in België

Voor België zijn de belangrijke sectoren metaal, chemie, bouw en retail. Wat zijn de mondiale trends die het handelsrisico van deze sectoren bepalen volgens Allianz Trade?

· Metaal

De stijgende vraag in groeiende economieën, de energietransitie en de hoge metaalprijzen stimuleren de recente groei en expansie in deze sector, inclusief mijnbouwbedrijven. Pluspunten: ondanks de volatiliteit zijn de prijzen van veel metalen nog steeds hoger dan hun historische gemiddelden. Dit is goed voor de winstgevendheid van de sector. Ook een overheidsfocus op kritische metalen is cruciaal voor een succesvolle energietransitie. Minpunten: Ondanks de groei staat de sector voor uitdagingen: geopolitieke spanningen, gefragmenteerde toeleveringsketen met risico op verstoringen, milieuregelgeving en de behoefte aan technologische innovatie die een hoge kapitaalintensiteit vergt.

· Chemie

Door het conflict in Oekraïne heeft de VS het marktaandeel geabsorbeerd dat Europese bedrijven hebben verloren. Zowel de VS als China hebben geprofiteerd van kostenvoordelen. Lichte verbetering is in zicht maar er zijn nog veel uitdagingen. Pluspunten: bedrijven in de sub-sectoren 'chemische specialiteiten' en ‘voedingschemicaliën’ profiteren van een relatief hoger prijszettingsvermogen. Omdat ze beschikken over hun specificiteit en een stabiele vraag. De opgang van elektrische voertuigen en nood aan batterijen biedt kansen aan lithiumproducenten. Minpunten: grote investeringen blijven nodig voor kapitaaluitgaven en R&D-projecten. De sector blijft zeer kwetsbaar voor energieprijzen. Ook hier zijn veel ESG-gerelateerde uitdagingen en nieuwe strengere milieuvoorschriften.

· Bouw

Hoewel bouwactiviteiten nog steeds ondermaats zijn, is er ruimte voor herstel. De aanzienlijke stijging van de rente en de prijzen van bouwmaterialen is over zijn hoogtepunt heen. Pluspunten: diverse structurele ontwikkelingen stimuleren de bouw zoals verduurzaming en vergroening en de ontwikkeling van smart cities. Ook nemen investeringen in infrastructuur toe. Minpunten: de bouw is uiterst conjunctuurgevoelig. Er bestaat al enige tijd een tekort aan gekwalificeerde personeel. Daarnaast hebben bouwbedrijven steeds meer te maken met regelgeving en milieugerelateerde uitdagingen.

· Retail

Veel retailers wisten dalende volumes te compenseren door hogere prijzen door te berekenen aan consumenten. Aan de kostenkant zorgen loongroei, hoge energieprijzen en stijgende financieringskosten voor druk op de marges. Pluspunten: in de ontwikkelde economieën hebben consumenten aanzienlijke spaarbuffers, zijn er sterke arbeidsmarkten en loongroei. Minpunten: retail is sterk conjunctuurgevoelig en er heerst scherpe concurrentie.

Kans op wanbetaling bij hoog handelsrisico

Volgens Johan Geeroms is de huidige economische situatie een wankel evenwicht. “Veel sectoren kampen met margeproblemen. Dat vergroot de kans op wanbetaling. Om hun liquiditeit te ontlasten betalen bedrijven rekeningen steeds later. Het niet betalen van de rekening is de volgende stap. In de huidige economische omstandigheden raad ik elk bedrijf aan extra alert te zijn op tijdige betaling van hun facturen. Neem vooral meteen actie als er te laat wordt betaald.”